کمبود منابع معتبر آموزش اسلامی
جمعیت
مسلمانان تایلند در استانهای جنوبی هممرز با مالزی، یعنی ناراتیواس، جالان، پاتانی و ساتول متمرکز شده است. جمعیت مسلمانان در این چهار استان ۸۵ درصد و این جمعیت، ۹۰ درصد کل جمعیت مسلمانان تایلند تخمین زده میشود. با این حال، بسیاری از مسلمانان و خارجیها نتوانستهاند از این چهار استان بازدید کنند، زیرا صدها مایل از پایتخت فاصله دارند و این امر باعث شده است که این استانها و مسلمانان از دید جهان اسلام و خارجیها دور بمانند.
در هر یک از این چهار ایالت، یک شورای اسلامی وجود دارد که بر امور مذهبی مانند ساخت مساجد و امور مربوط به احوال شخصیه، مانند ازدواج و طلاق و همچنین بر آموزههای اسلامی و سایر امور مربوط به امور اسلامی نظارت دارد.
تحت نظارت شورای اسلامی در ایالت ناراسوتاوا، یک مدرسه دینی از سطح ابتدایی تا متوسطه به نام مدرسه اسلامی شرقی وجود دارد که در آن علوم دینی و عربی به چهار زبان عربی، مالایی، انگلیسی و تایلندی تدریس میشود.
در سال ۱۹۶۹، ملک فیصل، پادشاه عربستان سعودی، از طریق سفارت عربستان در بانکوک، مبلغ ۵۰۰۰ دلار به عنوان کمک به پروژه شورای اسلامی برای ساخت مدرسه اسلامی اهدا کرد. با این حال، شورای اسلامی در ایالت ناراسوتاوا که بر این مدرسه نظارت دارد، پول کافی ندارد و این باعث سردرگمی در پیشرفت تحصیل در مدرسه میشود، زیرا درآمد و عواید شورا از درآمد زکات و مراسم ازدواج و طلاق کافی نیست. به همین دلیل، شورا و مسئولین مدرسه دادخواستی را به دولت تایلند و دولتهای اسلامی مانند کویت، مصر، عربستان سعودی و سایر کشورهای اسلامی ارائه دادهاند.
علاوه بر این، حدود ۲۵ مدرسه معمولی در تایلند وجود دارد که توسط مالکان مسلمان اداره میشوند و تنها تعداد کمی از این مدارس دین اسلام را آموزش میدهند. بیشتر آنها در پایتخت واقع شدهاند. همچنین مدارس صرفاً مذهبی فقط برای مطالعات اسلامی وجود دارد، اما تعداد آنها شمارش نشده است زیرا اکثر آنها علیرغم تعداد زیادشان ثبت نشدهاند. با این حال، مسلمانان در تایلند عموماً فاقد آموزش و آگاهی سیاسی هستند. هیچ نهاد اسلامی کاملی برای تضمین آینده نسلهای جدید وجود ندارد. علاوه بر این، علاقهمندان به آموزش دینی، آموزش خود را از کتابهایی دریافت میکنند که به زبانی غیر از تایلندی یا عربی نوشته شدهاند.
به استثنای چند رساله، هیچ ادبیات اسلامی به زبان تایلندی وجود ندارد. همچنین نیاز مبرمی به یک مجله اسلامی قوی به زبان محلی وجود دارد تا دانش صحیح در مورد اسلام را گسترش دهد و به مسائل تفرقه و اختلاف بپردازد. کسانی که به دنبال آموزش عمومی هستند، مجبورند به مدارس دولتی که از اسلام جدا شدهاند و آموزش بودایی در آنها اجباری است، بروند. برخی از آنها سیستم آموزشی دولتی را که توسط وزارت آموزش و پرورش به رسمیت شناخته شده است، پذیرفتهاند.
آزادی مسلمانان تایلند در عمل به شعائر دینی
مسلمانان تایلند از آزادی کامل مذهبی برخوردارند، مراسم مذهبی خود را انجام میدهند و در مناسبتهای خاص جشنهای اسلامی برگزار میکنند. در شرایط خاص، آنها مجاز به برگزاری جشنهای خود در اماکن عمومی هستند. جشن میلاد پیامبر(ص) همیشه در یک میدان عمومی برگزار میشود و از پادشاه و ملکه برای شرکت در آن دعوت میشود. مراجع قانونگذار، قوانین احوال شخصیه اسلامی را در مورد ازدواج مسلمانان، ارث و امور مرتبط تأیید کردهاند. آنها همچنین مسلمانان را از مالیات ذبح حیوانات برای قربانی مذهبی معاف کردهاند.
دولت همچنین با اعطای مرخصی با حقوق کامل به کارمندان مسلمان دولت که مایل به انجام حج هستند، سفر زائران به مکه را تسهیل میکند. تعداد تایلندیهایی که هر ساله به حج تمتع مشرف میشوند تقریباً ۲۰۰۰ نفر است و امسال تقریباً ۴۲۶۳ نفر حج را به جا آوردند. مسلمانان تایلند به انجام حج علاقه دارند و اغلب برای انجام آن، املاک خود را رهن میکنند و میفروشند. همچنین به مسلمانان برای تعطیلات مذهبی مانند عید فطر و عید قربان مرخصی با حقوق داده میشود و اعضای مسلمان نیروهای مسلح و پلیس هر جمعه زمان کافی برای اقامه نماز در مسجد دارند.
مسلمانان تایلند در تشکیل سازمانهای اجتماعی آزاد هستند. حدود 30 مورد از این سازمانها در کشور وجود دارد. با این حال، اکثر آنها فعال نیستند و هر کدام به طور مستقل عمل میکنند. دو حزب مسلمان در تایلند وجود دارد. اولی قدیمی و مبتنی بر بدعتها و خرافات و دومی جدید است و به حوابی یا (قوم جدید) معروف است که پیروان کمی دارد و از کتاب خدا و سنت پیامبر (ص) پیروی میکنند.
مسلمانان تایلند علاوه بر زبان عربی برای تحصیلکردگان، به زبانهای محلی نیز صحبت میکنند، در حالی که در جنوب تایلند به زبان خودشان، یعنی گویش مالایی، صحبت میکنند.
در سال ۱۹۵۰، یک کالج اسلامی در بانکوک تأسیس شد. این مؤسسه مدرن و مجهز، بیش از ۸۰۰ دانشجو دارد و بورسیههای دولتی را برای دانشجویانی که میخواهند در دانشگاههای محلی و مؤسسات مذهبی خارج از کشور ادامه تحصیل دهند، ارائه میدهد.
به کسی که سرپرستی امور مسلمانان را بر عهده دارد، شیخالاسلام میگویند. وی پس از معرفی توسط شیوخ و عموم مسلمانان، توسط پادشاه به صورت مادامالعمر منصوب میشود و مشاور دولت در امور مسلمانان است. وی رسماً وابسته به وزارت آموزش و پرورش است که یک اداره ویژه برای امور مذهبی دارد. حقوق ثابت ماهانه دریافت و ریاست کمیتهای را بر عهده دارد که کمیته مرکزی مسلمانان را مشخص میکند. اعضای کمیته مرکزی مسلمانان حقوق دریافت نمیکنند و وابسته به وزارت کشور هستند.
پس از کمیته مرکزی مسلمانان، از نظر اهمیت و سلسله مراتب اداری، ۲۴ کمیته منطقهای قرار دارند که در مساجد تشکیل میشوند. آنها مستقیماً به کمیته مرکزی گزارش میدهند. اعضای این کمیتهها هیچ حقوق یا پاداشی دریافت نمیکنند و مادامالعمر در سمتهای خود باقی میمانند. شیخالاسلام فعلی حاج اسماعیل است که در تمام امور مربوط به اسلام سمت کلیدی دارد و نماینده پادشاه در حفاظت از آزادی مذهبی مسلمانان است.
تعداد رسمی مساجد در تایلند ۱۲۶۷ مسجد است که از این تعداد، ۱۰۴ مسجد در پایتخت قرار دارند. بزرگترین مساجد، از جمله مسجد مرکزی، در چهار استان جنوبی پاتانی، پالاوان، آتیگاس و ساتول متمرکز شدهاند. مسجد جامع مرکزی در استان پاتانی است و بقیه مساجد در بیش از ۳۲ استان پراکنده شدهاند. برخی از این مساجد در حال تلاش برای ساخت مدارسی وابسته به خود هستند تا پس از پایان دروس عادی دانشآموزان، به آنها علوم اسلامی آموزش دهند. دولت هر ساله بودجهای را برای تعمیر و ساخت مساجد اختصاص میدهد.
مسلمانان در جنوب به عنوان کشاورزانی که کائوچو پرورش میدهند یا به عنوان کارگر در مزارع کائوچو و معادن طلا کار میکنند، بسیاری از آنها صاحبان مشاغل هستند و تعداد کمی از آنها مزارع خود را دارند. مسلمانان جنوب شرکتهای حرفهای بزرگ و دائمی ندارند، اما صاحب مغازههای کوچکی هستند که خودشان آنها را اداره میکنند. حدود ۲۵۰ هزار مسلمان در بانکوک زندگی میکنند که (۲۰٪) از این تعداد تحصیلکرده و ۵٪ به سطح دانشگاه رسیدهاند.
با پیشرفت و رشد کشور، بسیاری از جادهها در مزارع بانکوک آسفالت شدند و قیمت زمینها و مزارع متعلق به مسلمانان افزایش یافت که به بسیاری از آنها کمک کرد تا ثروتمند شوند. تعداد بسیار کمی از این مسلمانان به فکر تأسیس یک شرکت بزرگ حرفهای میافتند.
خدمات مرکز اسلامی بانکوک به مسلمانان تایلند
رئیس مرکز اسلامی بانکوک میگوید: تعداد مسلمانان تایلند تقریباً ۶ میلیون نفر است که بیشتر آنها در جنوب این کشور زندگی میکنند و حدود نیم میلیون نفر نیز در پایتخت ساکن هستند.

واچاراپول کومونتامایتی در مصاحبه با الجزیره افزود که در رشته علوم سیاسی تحصیل کرده و همچنین به عنوان رئیس انجمن دوستی تایلند و پاکستان فعالیت میکند.
او در مورد مرکز اسلامی تایلند گفت که در سال ۱۹۵۶ تأسیس شده و خدماتی ارائه میدهد که مهمترین آنها کمک به فقرا و بورسیه تحصیلی برای دانشجویان مسلمان در تایلند است.
وی ادامه داد: من در نوامبر ۲۰۲۳، پس از انتخاب توسط کمیته خدمات مرکز، این سمت را به عهده گرفتم. مرکز اسلامی تایلند رسماً در سال ۱۹۵۶ تأسیس شد. هدف از تأسیس آن، گسترش آموزههای اسلام و ارائه خدمات مذهبی بود، همچنین این مرکز گفتوگوی بین ادیان را تسهیل و از آموزش و رفاه مسلمانان در تایلند حمایت میکند.
وی در مورد برجستهترین خدماتی که این مرکز به مسلمانان تایلند ارائه میدهد، گفت: مراسم مذهبی از جمله نماز جمعه در مسجد جامع و مناسبتهای مختلف اسلامی در این مرکز برگزار میشود. این مرکز خدمات دیگری نیز ارائه میدهد، از جمله توزیع زکات به فقرا و نیازمندان؛ ارائه بورسیه تحصیلی به دانشجویان که سالانه تقریباً ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ دانشجو از آن بهرهمند میشوند، انتشار اخبار مسلمانان در داخل و خارج از کشور، کمک به فقرا و آسیبدیدگان از بلایای طبیعی، چه مسلمان باشند و چه بودایی.
کومونتامایتی ادامه داد: تقریباً ۴۰۰۰ مسجد و نمازخانه در تایلند وجود دارد که بیشتر آنها در جنوب کشور متمرکز و تقریباً ۲۰۰ مسجد در بانکوک واقع شده است. تقریباً ۷۰۰ انجمن و مدرسه اسلامی در تایلند وجود دارد و مرکز اسلامی هیچ نقش نظارتی بر آنها ندارد، زیرا آنها نهادهای مستقلی محسوب میشوند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا مرجعی وجود دارد که بر مرکز اسلامی و عملکرد آن نظارت داشته باشد گفت: خیر، زیرا مرکز اسلامی یک مؤسسه خصوصی است.
به گفته وی این مرکز با نهادهای رسمی مختلف همکاری دارد. این مرکز پیش از این نیز در ماه رمضان هر سال با همکاری وزارت امور خارجه، مهمانیهای افطاری برای مسلمانان با حضور رئیس مجلس و وزرای مسلمان ترتیب داده است.
وی در پایان گفت: ما همچنین با مؤسسات مذهبی در بسیاری از کشورها مانند مصر، عربستان سعودی، مالزی و ایران همکاری داریم؛ بودجه اصلی این مرکز از محل اجاره فضا و برخی کمکهای مالی تأمین میشود. تمام درآمد حاصل از آن صرف کمک به فقرا و ارائه بورسیه تحصیلی به دانشجویان مسلمان میشود.
گزارش از محسن حدادی