با گذشت دههها از تلاش نظامهای غربی برای تحمیل قرائت خاص خود از حقوق بشر بر جهان، ناکارآمدی این رویکرد در حل بحرانهای انسانی بیش از پیش آشکار شده است.
در واکنش به این استانداردهای دوگانه، کشورهای اسلامی با تأکید بر ارزشهای بومی و دینی، در چهاردهم مرداد ۱۳۶۹ اعلامیه حقوق بشر اسلامی را منتشر کردند تا گامی مهم برای بازتعریف حقوق بشر بر پایه کرامت انسانی و باورهای مشترک ملتهای مسلمان.
در این راستا حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی نقدعلی، نایب رئیس اول کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با ایکنا، با اشاره به تفاوت بنیادین میان حقوق بشر اسلامی و حقوق بشر غربی گفت: در حقوق بشر اسلامی، انسان موجودی ذوابعاد یعنی با ابعاد دنیوی و اخروی تلقی میشود بهگونهای که حقوق و تکالیف انسان نه تنها به زندگی مادی، بلکه به حیات معنوی و اخروی او نیز مربوط میشود. در حالیکه در حقوق بشر غربی غالباً نگاه مادیگرایانه حاکم است. این تفاوت، یک شکاف ماهوی و عمیق بین این دو رویکرد به مفهوم کرامت انسانی ایجاد میکند.
وی افزود: از منظر حقوق بشر اسلامی، یکی از حقوق اساسی انسان این است که جامعهای که در آن زندگی میکند، تأمینکننده سعادت ابدی و زمینهساز حیات اخروی او باشد. این نگاه برخلاف حقوق بشر غربی است که در عمل، حتی به شعارهای خود نیز پایبند نیست و رفتارهایش در بسیاری از موارد با حقوق بشر در تعارض است.
حجتالاسلام نقدعلی با تأکید بر اینکه در حقوق بشر اسلامی گزینشی عمل نمیشود، ادامه داد: متأسفانه در بسیاری از جوامع غربی با وجود شعار حقوق بشر اما ضد آن عمل میکنند به طوری که به ظاهر ادعای حمایت از حقوق زنان را فریاد میزنند اما عملاً زن بهعنوان کالا و ابزاری برای رسیدن به مطامع مادی مورد سوءاستفاده قرار میگیرد. این نشاندهنده تناقضات بنیادین در رفتار و ادعاهای حقوق بشری غرب است.
وی درباره میزان توجه به حفظ کرامت انسان در حقوق بشر اسلامی نسبت به حقوق بشر غربی، اظهار کرد: در حقوق بشر اسلامی حتی در شرایط جنگ نیز قواعدی وجود دارد که کرامت انسانی حفظ شود. برای مثال، حقوق اسرا و قواعدی که در میدان نبرد باید رعایت شود، همگی برگرفته از آموزههای دینی است.
نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با اشاره به مسئله سلاحهای کشتار جمعی، گفت: یکی از نمونههای عملی پایبندی جمهوری اسلامی به کرامت انسانی، فتوای مقام معظم رهبری در حرمت تولید و استفاده از سلاح هستهای است. این فتوا بر مبنای حقوق بشر اسلامی و برای جلوگیری از آثار مخرب و نابودی نسل صادر شده است در حالیکه کشورهای مدعی حقوق بشر خود به تولید و انباشت سلاحهای هستهای و استفاده از آن علیه بشریت اقدام کردهاند.
نایبرئیس اول کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس امروز چه میزان جنایات جنگی اسرائیل در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه جمهوری اسلامی ایران و نسلکشی در غزه صحنه نمایش واقعی چهره حقوق بشر غربی است؟ گفت: صحنههای غزه و جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه جمهوری اسلامی ایران، چهره واقعی حقوق بشر غربی را برملا کرد. در جنگهایی همچون عراق، یمن، افغانستان و سوریه، زنان، مردان و کودکان بیدفاع یا مستقیماً توسط نیروهای غربی یا از طریق نیروهای نیابتیشان کشته یا آواره شدند اما هیچ اعتراضی از سوی مدعیان حقوق بشر شنیده نشد. حتی در قبال نسلکشی آشکاری که در غزه در حال وقوع است، یا سکوت میکنند یا در اصل آن تشکیک میورزند.
وی با تأکید بر اینکه این رفتارهای گزینشی و دوگانه، امروز بیش از گذشته رسوا شده است، تصریح کرد: شاهد هستیم که حتی در قلب سرزمینهای اشغالی و در کشورهای غربی، از جمله فرانسه، تظاهرات میلیونی علیه این استانداردهای دوگانه برگزار میشود. یقیناً وجدانهای بیدار جهانی، این قدرتهای ظالم را از اریکه قدرت پایین خواهند کشید.
حجتالاسلام نقدعلی در پایان درباره ضرورت تبیین حقوق بشر اسلامی در شرایط امروز برای جهانیان، گفت: تبیین واقعیت حقوق بشر اسلامی برای تقویت وحدت و همدلی کشورهای جهان اسلام امری ضروری است. در شرایطی که غرب با پروپاگاندای رسانهای، جمهوری اسلامی ایران را به نقض حقوق بشر متهم میکند، حال آنکه خود بزرگترین ناقض آن است، بیان و نمایش عملکردهای واقعی جهان اسلام در حوزه کرامت انسانی یک وظیفه حیاتی است.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام