به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری هفته بزرگداشت حکیم ابوعلی سینا امروز، ۲۹ مردادماه با حضور محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، بهروز کارخانه‌ای، رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان، ان‌شاءالله رحمتی، رئیس بنیاد علمی، فرهنگی بوعلی سینا و محمدرضا جوادی، مديرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان در محل انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
در ابتدای این نشست، شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی طی سخنانی بیان کرد: همانطور که مستحضرید در روزهای آینده برنامه‌های بزرگداشت ابن‌سینا در دستور کار ما قرار دارد و به همین دلیل همکاران و همراهان گرامی چه در تهران و چه در استان همدان خود را برای این مهم آماده کرده‌اند و مقدمات را ایجاد کرده‌اند.
وی افزود: حکیم بوعلی سینا نقش برجسته‌ای در جهان بشری دارد و دنیای امروز، خود را وامدار دانش و اندیشه او می‌داند؛ به طوری که پس از سال‌های طولانی که از درگذشت این حکیم بزرگ سپری شده است، همچنان نام و یاد او در جهان، به‌ویژه در مراکز علمی و آموزشی، حکمی و فلسفی و پزشکی با احترام و اکرام زنده است. بسیاری از محافل علمی و دانشگاهی در سایر کشورها، به‌خصوص در غرب نام ابن‌سینا را با تعظیم و تکریم می‌برند و اهمیت و جایگاه او را به خوبی دریافته‌اند.
شالویی گفت: با این حال، همچنان نیازمند معرفی بیشتر و بهتر این حکیم فرزانه هستیم. او در حوزه‌های مختلف صاحب‌نظر و اندیشه است. از یک‌سو در جهان پزشکی به‌عنوان پزشکی نامدار و الگو شناخته می‌شود و از سوی دیگر در حکمت و فلسفه و اندیشه‌هایی که صادر کرده است، بخش مهمی را به خود معطوف داشته است. هیچ‌کس نمی‌تواند اثر ماندگار او و کتاب‌هایی همچون شفا و دیگر آثارش را نادیده بگیرد. حوزه‌های علمی نیز همچنان از سفره علمی او بهره‌مند می‌شوند.
هم‌افزایی فرهنگی حول محور ابن‌سینا
وی ادامه داد: به همین مناسبت، لازم است این حکیم فرزانه بیش از پیش معرفی شود، به‌خصوص برای نسل امروزی، زیرا سال‌های طولانی از زمان او سپری شده است و نباید هیچ‌گاه این باور شکل گیرد که دیگر نیازی به او نیست؛ بلکه او همچنان زنده و پوینده است. خوشبختانه شخصیت‌هایی مانند بوعلی‌سینا که از فرزانگان ما هستند، نکته مشترکی برای وحدت و اتصال ما با کشورهایی محسوب می‌شوند که نسبت به ابن‌سینا علاقه‌مند و دلبسته هستند. این موضوع می‌تواند هم‌افزایی ارزشمندی برای ما بیافریند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی افزود: در ایران اسلامی نیز شهرهای مختلف همچون همدان که تعلقی جدی به بوعلی‌سینا دارد و اصفهان که او را در زمره نامداران خود می‌شمارد، سهمی مهم دارند. همچنین، در خارج از مرزهای ایران نیز این تعلق می‌تواند به اتحاد و هم‌افزایی بیشتر منجر شود و شخصیت او را به‌صورت جهانی و بین‌المللی به همگان معرفی کند. این افتخار بزرگی برای ما ایرانیان به‌ویژه همدانی‌هاست که پیوندی ناگسستنی با ابن‌سینا برقرار کرده‌اند.
وی تصریح کرد: امیدوارم در برنامه‌هایی که ان‌شاءالله از اول تا هفتم شهریورماه برگزار می‌شود، بتوانیم در تمام شهرهای ایران و همچنین در سایر کشورها از طریق نمایندگی‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه، برنامه‌های مختلفی برای بزرگداشت او داشته باشیم. بی‌تردید، دستگاه‌های مختلف، دقیق و صحیح عمل خواهند کرد و محور اصلی این برنامه‌ها بنیاد ابن‌سیناست.
ساده‌سازی آثار ابن‌سینا برای دانش‌آموزان
وی بیان کرد: یکی از موارد مهمی که انجمن ما پیگیری می‌کند، معرفی مفاهیم ابن‌سینا به زبان امروزی است. یکی از بهترین راه‌ها این است که آثار ایشان برای دانش‌آموزان به‌ویژه در مقاطع تحصیلی اولیه، ساده‌سازی شود تا نه‌تنها آنان بلکه دیگران نیز بتوانند مفاهیم اندیشه‌های ابن‌سینا را به‌صورت عمومی درک کنند. هرچند بسیاری نام ابن‌سینا و آثار او را شنیده‌اند، اما فهم محتوای آثار او نیازمند شرح، تفسیر و زبان روزآمد است.
شالویی اظهار کرد: این مهم بر عهده دستگاه‌های مسئول است؛ چراکه آثار ابن‌سینا کهنگی‌ناپذیرند و همان‌گونه که در روزگار او تأثیرگذار بودند، امروز نیز کاربرد فراوان دارند. شخصیت‌هایی همچون جناب رحمتی نیز با آثار ارزشمندی که در زمینه ابن‌سینا ترجمه و معرفی کرده‌اند، در این مسیر کوشیده‌اند. همچنین، توجه مستشرقین به اندیشه‌های او جایگاه ویژه‌ای در معرفی بین‌المللی او داشته است. جالب است که حتی برخی از آثار ابن‌سینا در حوزه‌های هنری نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. آثار نمایشی همچون سلامان و ابسال و استفاده از تمثیلات او، هنرمندان، کارگردانان و نویسندگان را به سمت بهره‌گیری از اندیشه‌های او سوق داده است. خوشبختانه با تدبیر و ترکیب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر تشکیل شورای هنری برای معرفی مفاخر ملی، می‌توان از این ظرفیت‌ها در زمینه‌های نمایشی، سینما، مستند و حتی موسیقی بهره‌برداری کرد.
وی گفت: در این راستا، شورای علمی ما با حضور رئیس بنیاد فرهنگی ابن‌سینا تشکیل شده و جمعی از کارگردانان، نویسندگان و صاحب‌نظران هنری نیز برای مشورت دعوت خواهند شد. تجربه سال گذشته ما در معرفی حافظ از طریق یک برنامه نمایشی در شیراز نقطه عطفی بود که نشان داد این مسیر می‌تواند به معرفی مؤثرتر مفاخر ما بیانجامد. مطمئنم که اگر شخصیت بزرگی همچون ابن‌سینا با ابزارهای هنری و قالب‌هایی مانند مجموعه‌های تلویزیونی و سینمایی معرفی شود، ارتباط او با نسل امروز به‌ویژه جوانان و نوجوانان، بسیار مؤثرتر خواهد بود. با توجه به محدودیت فرصت، همکاران ما که در این جمع حضور دارند، همچنان با تلاش و همت خود این برنامه‌ها را ادامه خواهند داد.
در ادامه، ان‌شاءالله رحمتی، رئیس بنیاد علمی، فرهنگی بوعلی سینا نیز در سخنانی گفت: اگر پرسیده شود که این بزرگداشت ابن‌سینا امروز به چه کار ما می‌آید، شاید ضروری باشد بگویم که ما با مسئله‌ای اساسی در سطح کلان فرهنگی مواجه هستیم. این مسئله سه مؤلفه اصلی دارد که شامل اخلاق، دین و معنویت است. جامعه ما امروز با این سه پرسش اساسی روبه‌رو است که دین ما چگونه باید باشد، اخلاق ما چگونه باید تعریف شود و اخیراً نیز مفهومی جدید به آن افزوده شده که همان معنویت است.
وی افزود: بسیاری سعی می‌کنند حتی معنویت را به‌عنوان جایگزینی برای دین مطرح کنند. در اینجا پرسش مهم این است که چرا ابن‌سینا اهمیت دارد؟ به نظر من، ابن‌سینا بزرگترین فیلسوف ماست که توانسته اخلاق و معنویت را به‌نحو منسجمی طراحی کند و به ما کمک کرده است تا از مدار عقلانیت خارج نشویم.
رحمتی بیان کرد: یکی از اساتید ما خاطره‌ای نقل می‌کرد که از دوستی پرسیدند اگر عقلانیت سینایی وجود نمی‌داشت، چه اتفاقی می‌افتاد؟ او پاسخ داد: داعش همه‌جا را می‌گرفت. به نظرم این سخن بسیار عمیق است، زیرا نشان می‌دهد دین‌ورزی ما بدون ابن‌سینا به مسیر دیگری می‌رفت. کمااینکه متأسفانه امروز نیز هرگاه از عقلانیت سینایی فاصله گرفته‌ایم، اخلاق و معنویت ما با چالش‌های جدی روبه‌رو شده است.
عرفان عقلانی
وی ادامه داد: ابن‌سینا در عین حال که یک انسان معنوی و عارف است(چنان‌که مقامات‌العارفین را می‌نویسد)، اما عرفان او عرفانی عقلانی است. دین‌ورزی او نیز بر مدار عقل است. بخش‌های زیادی از فلسفه ابن‌سینا در واقع در تقابل با متکلمان است. متکلمان گروهی از متفکران سنت ایرانی هستند که معتقدند می‌توان با نگاه جدلی از اعتقادات دینی دفاع کرد. اما ابن‌سینا در مقابل آنان سعی می‌کند راه برهان را نشان دهد.
رحمتی تصریح کرد: از نظر ابن‌سینا جز مسیر برهان راهی وجود ندارد. برهان یعنی داشتن مهارت و دانشی که ما را به کشف حقیقت برساند، حتی در مسائل دینی. اگر چیزی برای ما به‌طور برهانی اثبات نشد، ابن‌سینا معتقد نیست که باید صرفاً تقلید کنیم یا دست از آن بکشیم، بلکه می‌گوید باید تلاش بیشتری برای فهم بهتر داشته باشیم.
وی ادامه داد: ابن‌سینا یک پارادایم است؛ الگویی که در هر جایگاهی که باشیم، می‌توانیم با نگاه قرآنی و عقلانی زندگی خود را سامان دهیم. وقتی چنین برهانی در میان باشد، امکان گفت‌وگو هم فراهم می‌شود. به بیان دیگر، ابن‌سینا الگویی است که به ما کمک می‌کند با یکدیگر وارد گفت‌وگو شویم. از این رو، بزرگداشت‌هایی که امروز برای او برگزار می‌شود، صرفاً پاسداشت گذشته نیست، بلکه تلاشی برای تکریم عقلانیت و فراهم کردن فضای گفت‌وگو است؛ چیزی که امروز بیش از هر زمان دیگری به آن نیازمندیم.
در ادامه، کارخانه‌ای، رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز طی سخنانی گفت: واقعیت این است که ابن‌سینا شخصیتی است که بزرگان درباره او گفته‌اند که اگر قرار بود پیامبری پس از پیامبر اسلام(ص) بیاید، شخصیتی مانند او بود و چنین توصیفات عظیم و بزرگی در مورد بوعلی‌سینا شده است. کتب مختلف او در یک عمر کوتاه، همراه با رسالات متعدد، تفسیرها و شروح و با فروتنی و تلاش بسیار نوشته شده است. حتی زمانی که بخشی از کتاب‌های او مفقود می‌شد، برخی بزرگان دوباره آن‌ها را گردآوری می‌کردند. مجموعه آثار مهم او به‌ویژه شفا و قانون به دست ما رسیده است و بزرگان مختلف در کنار ابن‌سینا توانستند چنین مجموعه ارزشمندی را فراهم آورند.
طبیب فاضل فیلسوف
وی افزود: برخی بزرگان در بحث فلسفه ابن سینا را در کنار حکیم ارسطو نام برده‌اند. جالینوس نیز بوعلی‌سینا را «طبیب فاضل فیلسوف» خوانده است. بزرگی که دیگر بزرگان نیز او را گرامی داشته‌اند؛ چنان‌که فارابی او را «حکیم فاضل» خطاب کرده است. در مباحث پزشکی نیز گفته می‌شود که بوعلی‌سینا برخی نظریات پیشینیان را تکمیل کرده است. کتاب قانون او بیش از ۵۰۰ سال در اروپا تدریس می‌شده و مرجع اصلی علوم پزشکی بوده است. این مرجعیت علمی و فلسفی او بسیار ارزشمند است.
کارخانه‌ای تصریح کرد: اگر به خود کتاب قانون در طب نگاهی بیندازیم، اشارات علمی فراوانی می‌بینیم که حتی برای دانش امروز نیز کاربرد دارد. برای نمونه، نسخه‌های درمانی ساده‌ای چون شربت آبلیمو و عسل برای سرفه کودکان که هنوز هم اثربخش است، نشان می‌دهد نگاه علمی و تجربه‌گرای او همچنان زنده است. این انسان نابغه کسی بود که قرآن را حفظ کرده، سپس، وارد علوم ریاضی و الهیات شده و در ۱۶ سالگی به علم پزشکی دست یافته است. او همان زمان به طبابت پرداخت و چنان جایگاهی داشت که سلاطین علاقه‌مند بودند او در دربارشان باشد تا از دانش بهره‌مند شوند.
کارخانه‌ای گفت: در مباحث اخلاق نیز ابن‌سینا اشارات مهمی دارد. هر چند اثری مستقل با عنوان اخلاق پزشکی به شکل امروزی ندارد، اما در همان زمان نیز توضیحات ارزشمندی در این زمینه داده است. از جمله بر اصل صلاحیت پزشک تأکید دارد و می‌گوید پزشک نباید عملی انجام دهد که موجب ضرر شود. این اصل جزو اصول اولیه طبابت است. همچنین، تأکید می‌کند که تصمیمات پزشکی باید به سود افراد باشد و به هیچ‌کس آسیب نرساند.
وی ادامه داد: او در آثار خود از بزرگان دیگر یاد کرده و صادقانه رفرنس‌ها را ذکر کرده است. به نوآوری و اختراعات دیگران احترام گذاشته و به تعبیر امروزی، به «حق اختراع» و «حق تألیف» توجه ویژه‌ای داشته است. این نگاه پژوهشی که مبتنی بر تجربه و آزمایش است، بیانگر عقلانیت و استدلالی است که فلسفه او بر آن بنا شده است. فلسفه، از دید ابن سینا به ما می‌آموزد که رفتار و تصمیماتمان مبتنی بر عقلانیت باشد و از احساسات صرف جلوگیری شود؛ نیازی که همه بشریت به آن دارد.
کارخانه‌ای افزود: دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز نگاه ویژه‌ای به علوم انسانی داشته است. طی یک سال گذشته توجه خاصی به این حوزه نشان داده و همایش‌های مختلفی برگزار کرده است. به‌طور خاص در حوزه پزشکی نیز به پیشنهاد استاندار همدان روز همدان و ولادت ابن‌سینا به‌عنوان یک هفته بزرگداشت تعیین شده است. این موضوع خوشبختانه با اجماع همراه بوده و رئیس بنیاد فرهنگی ابن‌سینا نیز بر استفاده از این ظرفیت به‌ویژه در خارج از کشور تاکید کرده‌اند.
وی بیان کرد: جای تأسف است که گاه برخی کشورها بیش از ما از این نماد بهره می‌برند و او را پاس می‌دارند. باید داشته‌های خود را در راستای فرهنگ و اخلاق ملی خود به‌کار گیریم. یکی از این موارد، قدردانی از گذشتگان و سنت‌های ارزشمند آنان است. در این هفته و در ماه‌های گذشته، اقدامات متعددی در مرکزیت همدان و با محوریت حکیم حسین بن عبدالله ابن‌سینا انجام شده است. دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز با همکاری بنیاد سینا در این مسیر فعال بوده است.
در ادامه، جوادی، مديرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان نیز با اشاره به برنامه‌های هفته گرامیداشت حکیم بوعلی سینا اظهار کرد: در بخش برنامه‌ها و معرفی شخصیت‌ها، تلاش ما این است که فعالیت‌ها به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و اجرایی پیش برود. سعی کرده‌ایم شخصیت‌های برجسته و بزرگان محافل مختلف را در یک روز مشخص و در تاریخ مشخص معرفی کنیم. این افراد در حوزه‌های متنوع دارای ویژگی‌های بسیار برجسته‌ای هستند و نقش مهمی در حوزه‌های هنری، فرهنگی و علمی دارند.
وی افزود: یکی از اهداف ما معرفی این شخصیت‌ها با توجه به ابعاد مختلف فعالیتشان است و یکی از این شخصیت‌های بسیار تأثیرگذار نیز حکیم ابن‌سینا است. در همین راستا بنیاد مشخصی تشکیل شده و با همکاری ستاد استان و استاندار همدان برنامه‌ریزی و اجرا صورت گرفته است. برنامه‌ها بر دو محور اصلی تمرکز دارند؛ اول، معرفی شخصیت‌ها و ویژگی‌های برجسته آن‌ها و دوم، معرفی شهر همدان و ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی آن.
سرزمین کهن
جوادی تصریح کرد: یکی از برنامه‌های این هفته در همدان با عنوان «سرزمین کهن» و در تاریخ سوم شهریورماه برگزار خواهد شد. طی این هفته، برنامه‌های مختلف فرهنگی و هنری اجرا می‌شود و همدان‌شناسان و فعالان حوزه‌های مختلف حضور خواهند داشت. از جمله برنامه‌های این هفته می‌توان به نمایشگاه‌ها و ارائه کتاب‌های مرتبط با فرهنگ و تاریخ همدان، جشنواره‌های مختلف از جمله جشنواره عباسی، فعالیت‌های محله‌ای و مشارکت اهالی مناطق قدیمی همدان، نمایشگاه‌های محیطی و بزرگ در خیابان‌های اصلی شهر با محوریت بزرگان همدان و ویژه‌برنامه‌ها و جشن‌های هنری با هدف معرفی جاذبه‌های استان اشاره کرد. این مجموعه برنامه‌ها تلاش دارد همزمان هم شخصیت‌های برجسته را معرفی کند و هم ظرفیت‌ها و زیبایی‌های فرهنگی و تاریخی همدان را به نمایش بگذارد.
انتهای پیام 
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری هفته بزرگداشت حکیم ابوعلی سینا امروز، ۲۹ مردادماه با حضور محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، بهروز کارخانه‌ای، رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان، ان‌شاءالله رحمتی، رئیس بنیاد علمی، فرهنگی بوعلی سینا و محمدرضا جوادی، مديرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان در محل انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
