راهبردهای امام عسکری(ع) برای هدایت شیعیان و بقای تشیع

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام و المسلمین علی امین‌رستمی؛ استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) شامگاه 9 شهریور ماه در نشست علمی«سیره رهبری امام عسکری(ع)» با بیان اینکه براساس روایات، حضرت مهدی(عج) با ظهورشان زمین را از عدل و داد پر خواهند کرد کما اینکه از ظلم و جور پرشده است، گفت: این مانند حکایتی است که در مورد حضرت موسی(ع) وجود داشت و فرعون دستور داد تا هر فرزند پسری که متولد می‌شود او را بکشند و این حساسیت در تولد امام زمان(عج) هم وجود داشته است و هرقدر به اوخر عمر امام عسکری نزدیکتر می‌شویم فشار بر ایشان بیشتر می‌شد. مثلا داود بن قاسم جعفری امام عسکری را وارد زندان کرد و امام با علم امامت فرمودند که یک جاسوس بین شما وجود دارد که مسائل را به حکومت منتقل می‌کند که او را پیدا کردند و این فرد در جلسات شیعیان در زندان حضور داشت و جاسوسی می‌کرد یعنی تا اینجا نظارت بر امور داشتند.

وی افزود: یا نقل شده است که احمدبن اسحاق قمی، گفته است خدمت حضرت رسیدم و گفتم نمونه خط به ما بدهید که کسی نامه به نام شما جعل نکنند ولی حضرت فرمودند نمی‌توانیم زیرا مرتبا خط خودم را عوض می‌کنم و این بیانگر اوج خفقان است؛ شخصی از شیعیان نقل کرده است که شنیدم امام عسکری در سامراء از مسیری عبور خواهند کرد و من هم مشتاق دیدار ایشان بودم و به این مسیر رفتم تا امام را ببینم ولی حضرت براساس علم امامت یک نفر را فرستاد که به این شخص بگوید حتی سلام هم به من نکنید تا دشمن سوء استفاده نکند.  

استاد حوزه علمیه اظهار کرد: نکته دیگری که بیانگر سختگیری بر امام(ع) است این است که امام عسکری(ع) تنها امامی است که به حج واجب نرفتند زیرا از کودکی در سامراء تحت نظر بودند به راهبردهای آن حضرت برای حفظ شیعیان اشاره و تصریح کرد: زندگی ائمه(ع) متاخر یک درس مهمی به ما می‌دهد و آن اینکه در هر شرایطی تکلیف برای جهاد تبیین و تبلیغ اسلام وجود دارد و کسی نمی‌تواند از زیر این بار شانه خالی کند. ایشان در سخت‌ترین شرایط شیعه را راهبری کردند وگرنه فاتحه شیعه خوانده شده بود که یکی از این کارها، علمی بود یعنی ایشان با پاسخ به سؤال یک فرد و یا نامه‌نگاری معارف شیعه را به جمع زیادی منتقل می‌کردند که معروف‌ترین آن نقد اسحاق کندی است که قصد داشت کتابی در مورد تناقضات قرآن بنویسد. 

حجت‌الاسلام امین رستمی ادامه داد: یکی از شاگردانی که نزد کندی درس می‌آموخت مطالبی در مورد تناقضات قرآن را که از امام عسکری آموخته بود برای او نقل کرد، کندی فهمید که این صحبت‌ها از خود این فرد نیست لذا از او پرسید که چه کسی این مطالب را بیان کرده است و این فرد هم گفت از امام عسکری و همین سبب شد تا کندی همه اوراق کتابش را پاره کرد. یا ماجرای راهبی که در خشکسالی نماز باران خواند و باران می‌آمد ولی مسلمانان می‌خواندند باران نمی‌آمد؛ حضرت فرمود که او تکه استخوانی از یکی از انبیای الهی در دست دارد که خدا به احترام او باران می‌بارد و رفتند دست او را باز کردند و دیدند درست است و وقتی آن را از راهب گرفتند دیگر با دعای او باران نیامد. 

ایجاد شبکه وکالت

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه شبکه وکالت راهبرد دیگر امام(ع) برای ارتباط با مردم بود، تصریح کرد: ائمه(ع) به خصوص از دوره امام کاظم(ع) این کار را شروع کردند و نمایندگانی در مناطق مختلف اسلامی برای خود تعیین کردند و این شبکه به صورت امنیتی و اطلاعاتی فعالیت می‌کرد و به سؤالات امام پاسخ می‌دادند و وجوهات گردآوری می‌شد و حضرت در ری و قم و خراسان و حجاز و عراق و ... این وکلا را گمارده بودند و در دوره امام عسکری(ع) به اوج رسید. احمد بن اسحاق قمی رابطه امام با قمیون بود و در یکبار فقط 60 کیسه طلا و نقره برای امام(ع) فرستاد. 

حجت‌الاسلام امین رستمی با اشاره به فعالیت‌های سرّی امام، اضافه کرد: یکی از این شخصیت‌های وکیل، عثمان بن سعید عمری است که اولین نایب خاص امام زمان(عج) بود؛ او روغن فروش بود و وجوهات شیعه را در چیزی شبیه مشک می‌ریختند و به امام می‌رساندند یا داود بن اسود هیزم فروش بود و از این طریق نامه‌ها را در درون این چوبها جاسازی می‌کرد. 

رستمی با بیان اینکه حضرت از شیعیان خاص حمایت مالی می‌کردند، ادامه داد: برخی از شیعیان ایمان کمتری داشتند و اگر حمایت مالی نمی‌شدند سراغ دستگاه حکومت می‌رفتند تا تامین مالی شوند لذا حضرت از آن‌ها حمایت می‌کردند. یکی از این‌ها ابوهاشم جعفری است که می‌گوید نیاز شدید مالی پیدا کردم و خود حضرت با علم غیب فهمید و مقداری پول برای من فرستاد. یا علی بن زید علوی گفته است که خدمت امام رسیدم و حضرت فرمود تو برگردی خانه خواهی دید کنیزت مرده است و پولی دادند تا به جای او کنیز دیگری بخرم. 

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه امام عسکری(ع) در سن نوجوانی به امامت رسیدند، اظهار کرد: حضرت برای معرفی امامت و آماده کردن شیعه برای ظهور یکسری کارها را انجام دادند؛ البته بحث زمینه‌سازی برای ظهور و غیبت از دوره پیامبر(ص) شروع شد و اوج آن از دوره امام جواد(ع) بود تا شیعیان به امام خردسال و غایب عادت کند لذا بحث تقویت مباحث اعتقادی را شروع کردند تا کسی نگوید مگر می‌توان زا یک کودک خردسال هم تبعیت کرد. در این دوره شاهد افزایش کرامات و پیشگویی ائمه(ع) هستیم؛ مثلا امام عسکری(ع) مرگ معتز عباسی را پیش‌بینی کردند. یا شخصی به نام محمد بن حمزه از حضرت درخواست مالی کردند و حضرت فرمودند که پسر عموی تو به زودی خواهد مرد و چون وارث ندارد همه اموالش به تو خواهد رسید. 

کراماتی برای تقویت شیعه

وی با بیان اینکه مرگ مهتدی عباسی از دیگر پیش‌بینی‌های آن حضرت است، افزود: از این کرامات زیاد است و حضرت قصد داشتند با این کرامات اعتقادات مردم را نسبت به امامت و مهدویت و غیبت بالا ببرند تا در دوره غیبت دچار ضعف و سستی نشوند.  

امین رستمی به کرامت دیگری از حضرت اشاره کرد و ادامه داد: راهب دیرالعقول از بزرگان مسیحیت و داناترین آن‌ها بود، هنگامی که کرامات امام حسن عسکری(ع) را شنید و کراماتی از آن حضرت دید، با دست مبارک آن حضرت مسلمان شد، لباس نصرانیت را دیگر نپوشید و لباس سفیدی بر تن کرد و زمانی که پزشک معروف(بختیشوع) از او درباره دست برداشتن از دینش و مسلمان شدنش پرسید، در جواب گفت: او را همچون مسیح و مانند او یافتم، در نتیجه به دست او مسلمان شدم، او در نشانه‌ها و برهان‌هایش، مانند حضرت عیسی است. آن گاه نزد حضرت عسکری رفت و ملازم او بود تا از دنیا رفت.

استاد مؤسسه آموزشی امام خمینی(ره) به نمونه دیگری اشاره کرد و افزود: از دیگر کرامات حضرت این است که یک شخص ناصبی نامه‌ای بدون استفاده از دوات برای امام نوشت و در میان نامه‌های شیعیان گذاشت؛ تا حضرت را امتحان نماید. امام پاسخ او را داد و همچنین او و پدرش را در ابتدای نامه معرفی کرد. آن ناصبی با دیدن این کرامت امام، شیعه شد.