هفته وحدت، به مناسبت میلاد پیامبر اکرم (ص)، فرصتی است برای تقویت اتحاد و همدلی میان مسلمانان از مذاهب مختلف. این هفته نماد تلاش برای کاهش تفرقه و تأکید بر آموزههای مشترک اسلام در زمینه برادری و همبستگی است.
امام خمینی (ره) اهمیت وحدت مسلمانان در برابر تهدیدات داخلی و خارجی را یادآور شده و آن را راهکاری برای مقابله با توطئههای دشمنان میدانستند. هفته وحدت همچنین یادآور پیام صلح و همگرایی اسلام و ضرورت اتحاد مسلمانان است.
بیشتر بخوانید:
در این راستا ایکنا با حجتالاسلام و المسلمین حسنعلی اخلاقی امیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفتوگو کرده که در ادامه میخوانیم:
ایکنا ـ چرا وحدت اسلامی در نگاه دینی و سیاست جمهوری اسلامی ایران، یک راهبرد و امر مقدس تلقی میشود و نه یک رویکرد تاکتیکی؟
یکی از ابتکارات امام راحل و جمهوری اسلامی برای وحدت امت اسلامی بهشمار میرود. واقعیت این است که امروز مسلمانان دنیا بیش از گذشته به ضرورت ایجاد وحدت در امت اسلامی توجه دارند.
با جنایتهایی که توسط رژیم جعلی و منحوس صهیونیستی در سال اخیر هم در فلسطین مظلوم و غزه و هم در سایر نقاط دنیای اسلام اتفاق افتاد، جهان اسلام و مردم مسلمان بیش از هر زمان دیگری ضرورت وحدت را درک میکنند. واقعیت این است که اگر امت اسلامی به پیامبر گرامی اسلام (ص) تمسک میکردند و مشترکات خود را محور وحدت قرار میدادند، امروز نه رژیم جعلی و منحوس صهیونیستی و نه آمریکا و استکبار جهانی جرئت نمیکردند حتی نگاه چپ به امت اسلامی داشته باشند.
امروز متأسفانه در غزه مظلوم شاهد شهادت بیش از 50 تا 60 هزار زن و کودک هستیم؛ هزاران نفر مجروح شدهاند و مردم از آب، غذا و امکانات اولیه محرومند. همه اینها به این دلیل است که امت اسلامی توجه کافی به ظرفیت بزرگ وحدت خود تحت لوای اسلام و نبی مکرم اسلام (ص) ندارد. اگر این وحدت تحقق پیدا میکرد، دشمنان جرئت نمیکردند چنین خطاهایی را در تاریخ بشریت مرتکب شوند.
بنابراین وحدت امت اسلامی نه تنها یک اصل مورد تأکید اسلام است، بلکه یک نیاز اساسی برای جامعه بشری و امت اسلامی در جهان کنونی به شمار میآید.
ایکنا ـ چطور میتوانیم از شخصیت پیامبر اکرم(ص) برای ترویج گفتمان وحدت در جهان اسلام استفاده کنیم؟ کدام ویژگی پیامبر بیشتر به این گفتمان وحدت کمک میکند؟
پیامبر اکرم(ص) چه در زندگی شخصی و چه در زندگی اجتماعی خود، با اخلاق اسلامی که مورد تأکید قرآن کریم قرار گرفته، همواره منادی وحدت در جامعه اسلامی صدر اسلام بودند. در آن جامعه، اقشار مختلفی زندگی میکردند و جالب است که این وحدت نهتنها میان مسلمانان آن زمان، بلکه حتی میان مذاهب و ادیان دیگری که در مدینه منوره حضور داشتند نیز برقرار بود. آنان دین خودشان را داشتند اما قوانین اجتماعی اسلام را مراعات میکردند و این وحدت در جامعه نبوی حتی بین آنها هم تحقق پیدا کرده بود.
بنابراین، اگر بخواهیم معیار و ملاکی در زندگی نبی مکرم اسلام (ص) برای تقویت فرهنگ اتحاد و وحدت بیابیم، در درجه نخست شخصیت خود پیامبر (ص) و اخلاق کریمانه ایشان مطرح است. در درجه دوم تعابیری است که ایشان از طرف خداوند متعال در قالب آیات قرآن دریافت کردند. بهعنوان مثال، آیه شریفه «أَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم» که بارها خوانده و شنیدهایم، مبتنی بر اصلی است که در ادبیات دینی مطرح میشود. پیامبر اکرم(ص) این اصل را در عمل هم نشان دادند یعنی با دشمنان چنان سختگیر بودند که آنان جرئت خطا نداشتند و در عین حال با کسانی که در جامعه نبوی به عنوان اعضای آن جامعه حضور داشتند، با رحمت و مهربانی برخورد میکردند.
این خود یک معیار اساسی برای ایجاد وحدت است که میتوان آن را ملاک قرار داد. امروز نیز کشور ما بعد از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، بر اساس همین اصل، نیازمند تقویت انسجام داخلی است؛ چه در میان تمام اقشار مردم و چه در میان تمام مذاهب و ادیان موجود در کشور. در نگاه وسیعتر نیز همه جوامع اسلامی باید ذیل اخلاق کریمانه پیامبر گرامی اسلام و آموزههای قرآن کریم، این اتحاد را تقویت کنند.
ایکنا ـ وحدت و انسجام ملی در جنگ ۱۲ روزه تقویت و محقق شد. حال چقدر جمهوری اسلامی میتواند با این انسجام داخلی، بهعنوان الگویی برای وحدت در جهان اسلام معرفی شود؟
در حوزه معیارها و ملاکهای قدرت در جهان کنونی، یکی از مهمترین معیارها بحث انسجام مردمی است که ذیل آن قدرت قرار دارند. امروز اگر بگوییم انسجام، وحدت و همدلی مردم حتی از بمب اتم قویتر عمل میکند، سخنی بهگزاف نگفتهایم.
قطعاً بدانید دشمن نمیتواند با کشوری که ۹۰ میلیون نفر دست در دست هم دادهاند با هیچ سلاحی مقابله کند و در برابر آن بایستد. این همان تعبیری است که حضرت امام (ره) زمانی فرمودند: «اگر جامعه یک سطل آب بریزد، رژیم صهیونیستی از بین میرود.» گرچه این تعبیر ساده و روان بیان شده اما واقعیت آن است که هر جا مردم یک کشور و یا یک جمعیت دست به دست هم دهند و صف متحدی تشکیل دهند، چنان مستحکم خواهند بود که هیچ قدرتی توان ایستادگی در برابر آنها را ندارد.
امروز ما در کشور خود موظفیم انسجامی را که به برکت جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بهوجود آمد، نهتنها خدشهدار نکنیم، بلکه باید آن را روزبهروز تقویت کنیم. همه ما بهویژه عزیزانی که تریبون در اختیار دارند یا در حوزه فضای مجازی فعالیت میکنند، وظیفه داریم تلاش کنیم این اتحاد، این انسجام و این همدلی روزبهروز افزایش یابد.
ایکنا ـ بزرگترین آفت وحدت امت اسلامی در عصر حاضر چیست؟ چه موانعی بر سر راه وحدت وجود دارد؟
در حوزه فردی، مهمترین عاملی که مانع وحدت میشود، خودخواهی است. همانطور که در یک خانواده، اگر زن و شوهر یا فرزندان فقط خودشان را ببینند و منافع شخصی را بر همهچیز مقدم بدانند، این امر به اختلاف، تشدد و حتی جدایی منجر میشود، در امت اسلامی نیز همینطور است. اگر هرکدام از ما تنها به خودمان نگاه کنیم، قطعاً وحدت آسیب خواهد دید. امام راحل (ره) جمله معروفی دارند که میفرمایند: «اگر میخواهی به خدا برسی، گام اول این است که پای خودت و نفس خودت را کنار بگذاری.» بنابراین، نخستین شرط فردی برای تحقق وحدت، کنار گذاشتن خودخواهی است.
در حوزه اجتماعی، یکی از آفات این است که تنها سلیقه و جناح سیاسی خودمان را ببینیم و دیگران را باطل فرض کنیم. این نگاه یکجانبه، به وحدت ملی و اسلامی آسیب میزند.
ایکنا ـ جنایت امروز غزه چه میزان نشان میدهد که عدم وحدت دولتهای اسلامی میتواند به جریتر شدن صهیونیستها بینجامد؟
متأسفانه امروز، سکوت شرمآور برخی سردمداران دولتهای اسلامی در برابر جنایتهای رژیم جعلی و منحوس صهیونیستی، زمینهساز قدرتگیری این رژیم شده است.
امروز در باریکه غزه، مردم مظلوم و بیپناه قربانی جنایتهای صهیونیستها هستند اما برخی دولتهای اسلامی نهتنها سکوت کردهاند، بلکه برای نشستن بر سر سفره جنایتکاران و استکبار، از آرمانهای اسلامی و حتی آرمانهای قومی خود نیز غفلت کردهاند. مردم فلسطین جزو امت اسلامی و امت عربی هستند. همانطور که امام حسین(ع) فرمودند: «اگر دین ندارید، لااقل آزاده باشید.» متأسفانه بسیاری از این کشورها هنوز با رژیم صهیونیستی روابط سیاسی، اقتصادی و حتی تعاملات گسترده دارند و این لکه ننگی است که تاریخ فراموش نخواهد کرد.
بنابراین، امروز انتظار میرود مردم و امت کشورهای اسلامی دولتهای خود را تحت فشار قرار دهند. من خطاب به مردم ترکیه و سایر کشورهای عربی میگویم: دولتهایتان را وادار کنید این روابط و مراودات با رژیم جعلی و منحوس صهیونیستی را قطع کنند. اگر همه این ارتباطات قطع شود، قطعاً این رژیم نخواهد توانست ظلم و ستم خود را بر مردم مظلوم غزه ادامه دهد.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام