روایت مقاومت ۲۶ ساعته یک تکاور ایرانی در مستند «عمق میدان»
علی شهابالدین، با بیان اینکه مستند «عمق میدان» برای نخستینبار اسناد محرمانه عملیات مروارید را منتشر کرده است، اظهار کرد: این مستند روایت مقاومت ۲۶ ساعته یک تکاور ایرانی در خلیج فارس و بازخوانی یکی از درخشانترین برگهای دفاع مقدس دریایی را ثبت کرده است.
علی شهابالدین، کارگردان مستند «عمق میدان» در گفتوگو با ایکنا با بیان اینکه این مستند روایتی مستند از مقاومت ۲۶ ساعته یک تکاور ایرانی در آبهای سرد خلیج فارس است، اظهار کرد: این اثر برای نخستینبار اسناد محرمانه عملیات مروارید را منتشر میکند و تلاش دارد یکی از مغفولماندهترین قهرمانان دفاع مقدس در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را به نسل امروز معرفی کند؛ قهرمانی که نقش تعیینکنندهای در یکی از بزرگترین عملیاتهای دریایی دوران جنگ تحمیلی ایفا کرد.
شهابالدین با اشاره به روند شکلگیری این مستند تصریح کرد: ایده اولیه ساخت «عمق میدان» در سال ۱۴۰۰ شکل گرفت و همزمان به مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و شبکه افق ارائه شد. پس از موافقت هر دو مجموعه برای تولید مشترک، از سال ۱۴۰۱ مراحل رسمی تحقیق، پژوهش، نگارش فیلمنامه و تولید آغاز شد و این پروژه تا روزهای منتهی به نوزدهمین جشنواره سینماحقیقت در مرحله پستولید ادامه یافت.
کارگردان «عمق میدان» با تشریح محور اصلی روایت ادامه داد: در جریان عملیات مروارید، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران موفق شد ۱۱ فروند از ۱۴ ناوچه جنگی عراق را منهدم کند و عملاً نیروی دریایی رژیم بعث در خلیج فارس مضمحل شد. ناوچه پیکان که مأمور انتقال نیروهای تکاور از سکوی نفتی دشمن بود، در مسیر بازگشت هدف قرار گرفت و تعدادی از رزمندگان به شهادت رسیدند. در این میان یک افسر تکاور ایرانی (دریادار ناصر سرنوشت) و یک اسیر عراقی حدود ۲۶ ساعت در دل دریا سرگردان ماندند و به شکلی معجزهآسا نجات پیدا کردند؛ روایتی که هسته مرکزی این مستند را شکل میدهد.
وی با اشاره به وجوه انسانی این روایت بیان کرد: در دل این حادثه، مفهومی عمیق از انسانیت شکل میگیرد؛ جایی که یک رزمنده ایرانی و یک اسیر عراقی برای نجات جان، ناچار به همزیستی میشوند. این بخش از ماجرا نشان میدهد دفاع مقدس تنها میدان تقابل نظامی نیست، بلکه عرصه بروز عالیترین جلوههای اخلاق انسانی است.
شهابالدین به دشواریهای تولید این مستند نیز پرداخت و گفت: یکی از اصلیترین موانع، حضور در مراکز نظامی و دریافت مجوزهای لازم بود. دسترسی به اسناد طبقهبندیشده عملیات مروارید که برای نخستینبار از حالت محرمانه خارج شد، روندی زمانبر داشت. علاوه بر این، تعدادی از شاهدان اصلی عملیات در خارج از کشور اقامت داشتند و ثبت روایتهای دستاول، مستلزم صبر و انتظار برای بازگشت این افراد به کشور بود.
کارگردان «عمق میدان» درباره شیوه تولید اثر توضیح داد: این مستند با وجود برآورد مالی متناسب با شرایط اقتصادی سال ۱۴۰۱، با کیفیت فنی بالایی تولید شد. در کنار بازسازی رئال، از تکنیک کمیکموشن نیز استفاده شد تا روایت برای مخاطبان نوجوان و جوان جذابیت بیشتری داشته باشد. در تمامی بخشها از گروهی متخصص در حوزههای نویسندگی، تدوین، صداگذاری، موسیقی و انیمیشن بهره گرفته شد.
وی با تأکید بر جایگاه جشنواره سینماحقیقت بیان کرد: جشنواره سینماحقیقت مهمترین رویداد تخصصی مستند در کشور است و نمایش «عمق میدان» در بخش شهید آوینی نوزدهمین دوره این جشنواره، فرصت ارزشمندی برای معرفی یک قهرمان دفاع مقدس به جامعه فراهم کرد. این جشنواره بستری جدی برای دیدهشدن مستندهای فاخر و جریانساز به شمار میرود.
شهابالدین درباره هدف حضور فیلم «عمق میدان» در جشنواره تصریح کرد: هدف اصلی از ساخت این مستند، انعکاس رشادت و انساندوستی رزمندگان ارتش جمهوری اسلامی ایران است. نگاه داوران و دریافت جایزه اهمیت ثانویه دارد و اولویت اصلی، انتقال حقیقت ایثار، مقاومت و فداکاری است.
این مستندساز با تأکید بر ویژگیهای آثار موفق در حوزه دفاع مقدس گفت: انتخاب صحیح سوژه و پرداخت هنرمندانه دو عنصر کلیدی در موفقیت آثار دفاع مقدسی است. آن دسته از فیلمهایی ماندگار شدهاند که از شعارزدگی فاصله گرفته و روایت واقعی و انسانی ارائه دادهاند. هر بستری برای نمایش این مستند از مدارس و دانشگاهها تا مراکز فرهنگی، پخش تلویزیونی و گروه هنر و تجربه میتواند در ترویج فرهنگ ایثار مؤثر باشد.
هدف اصلی از ساخت این مستند، انعکاس رشادت و انساندوستی رزمندگان ارتش جمهوری اسلامی ایران است
شهابالدین درباره مشکلات مستندسازی فاخر بیان کرد: نگاه اقتصادی سطحی به مستند یکی از آسیبهای جدی این حوزه است. مستندهای جدی نیازمند سالها تحقیق، گردآوری اسناد و تولید دقیق هستند، اما بسیاری از حامیان مالی این فرآیند را با آثار کمهزینه مقایسه میکنند. تورم اقتصادی، محدودیتهای تصویربرداری، دشواری دسترسی به اسناد و شاهدان اصلی از مهمترین چالشهای این مسیر است.
کارگردان «عمق میدان» با تأکید بر جایگاه قهرمانان ملی تصریح کرد: این مستند یک قهرمان ملی را معرفی میکند؛ قهرمانی که در بسیاری از کشورها برای شخصیتی با چنین رشادتی دهها فیلم ساخته میشود. در ایران قهرمانان فراوانی وجود دارد که هنوز روایت نشدهاند و «عمق میدان» تلاشی برای ادای دین به یکی از همین چهرههای گمنام دفاع مقدس دریایی است.
شهابالدین با اشاره به بعد راهبردی عملیات مروارید تأکید کرد: این عملیات تنها یک پیروزی نظامی نبود، بلکه نقش تعیینکنندهای در قطع شریان اقتصادی رژیم بعث عراق در خلیج فارس ایفا کرد و توازن قدرت دریایی جنگ را به نفع ایران تغییر داد. بازخوانی چنین عملیاتی برای نسل امروز، تنها یادآوری یک واقعه تاریخی نیست، بلکه تبیین بخشی از هویت ملی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود و میتواند در بازسازی حافظه تاریخی جامعه نقشی کلیدی داشته باشد.
کارگردان «عمق میدان» افزود: پرداختن به قهرمانان واقعی جنگ، ضرورتی فرهنگی و تمدنی است. مستندهایی از این جنس میتوانند فاصله میان نسل امروز و نسل دفاع مقدس را کاهش دهند و نشان دهند امنیت امروز کشور بر شانههای چه انسانهایی بنا شده است. «عمق میدان» تلاشی برای زنده نگه داشتن نام و مسیر مردانی است که بیهیاهو از جان خود برای پاسداری از ایران اسلامی گذشتند.
براساس این گزارش، طراحی و نویسندگی، کارگردانی و تهیهکنندگی این مستند با مشارکت علی شهابالدین و محمدعلی یزدانپرست انجام شد و روایت اثر برعهده امیر دریادار ناصر سرنوشت است. طراح کاراکتر کمیک و پسزمینه حسن نوزادیان، انیمیشن و کامپوزیت سلمان اربابون، نویسنده گفتار متن محمدعلی یزدانپرست، گوینده گفتار متن ایرج شریفی، تدوین وحید کردلو، تصویربرداری محمدعلی یزدانپرست، صدابرداری مهدی خلیلی و مهدیار مهرجو، آهنگساز سعید عظیمی و صداگذاری محمدعلی درگاهی مسئولیت بخشهای مختلف اثر را برعهده دارند. این فیلم مستند محصول مشترک مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، شبکه افق و با همکاری نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.
انتهای پیام
