الگوی حکمرانی حکمی؛ ویژگی جهاددانشگاهی

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی طی سخنانی در مراسم چهل و پنجمین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی که امروز، ۱۸ مردادماه در محل دانشگاه علم و فرهنگ تهران برگزار شد، گفت: چهل و پنجمین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی را تبریک عرض می‌کنم و یاد همه شهدای عزیز به‌ویژه شهدای فناوری و شهدای اقتدار وطن را گرامی می‌دارم. با نهایت احترام سر تعظیم در برابر مقام والای این عزیزان فرود می‌آوریم و برای شادی روحشان صلوات می‌فرستیم.

وی افزود: در آغاز سخن لازم می‌دانم از تلاش‌های همه شما جهادگران عزیز که از آغاز انقلاب اسلامی تاکنون این نهاد نوپا را به یک شجره طیبه بدل کرده‌اید، صمیمانه تقدیر و تشکر نمایم. عنوان جهاددانشگاهی عنوانی بامسما و برگرفته از معنای قرآنی جهاد است؛ جهادی که به معنای تلاش مستمر و همه‌جانبه در راه خدا و خدمت به مردم است. به فضل الهی، جهاددانشگاهی در این ۴۵ سال، به‌خوبی مصداق آیه شریفه «وَجاهِدُوا فِی اللهِ حَقَّ جِهادِهِ» بوده و با کوشش شبانه‌روزی، گره‌های فراوانی را در عرصه‌های مختلف گشوده است.

وی بیان کرد: مرور کارنامه جهاددانشگاهی تصویری درخشان از فعالیت‌های این نهاد در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، فناوری و خدماتی ارائه می‌دهد. از دستاورد‌های بزرگ پزشکی در حوزه سرطان و درمان ناباروری تا پیشرفت‌های چشمگیر در کشاورزی، علوم زیستی نوین، علوم انسانی، هنر، مهندسی نفت و گاز و حتی گیاهان دارویی، جهاددانشگاهی در سراسر کشور منشأ نوآوری بوده است. در بازدید از مراکز علمی و فناوری، همواره شاهد حضور بانوان توانمند و دانشمند در کنار آقایان بوده‌ایم؛ حضوری که بیانگر نقش‌آفرینی مؤثر بانوان در رشد علم و فناوری است. این دستاوردها، از ثمرات ارزشمند انقلاب اسلامی و فرهنگ کار جهادی به‌شمار می‌رود.

خسروپناه گفت: از ویژگی‌های مهم جهاددانشگاهی، وجود یک الگوی «حکمرانی حکمی» است؛ الگویی که تمامی مراحل سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری، راهبری، اجرا، نظارت و ارزیابی را دربرمی‌گیرد. این حکمرانی، بر پایه پیوند دانش، ارزش و کنش شکل گرفته است؛ همان حکمت الهی که قرآن کریم در داستان حضرت لقمان به‌عنوان نعمتی گران‌بها یاد می‌کند. امروز جهاددانشگاهی که روزی نهالی کوچک بود، به درختی تنومند و الگو در عرصه حکمرانی علمی و فرهنگی بدل شده است.

وی اظهار کرد: در بخش دوم سخنان خود بر دو نکته کلیدی تأکید می‌کنم. نخست، ضرورت توجه بیشتر جهاددانشگاهی به «فناوری نرم اجتماعی» به‌عنوان راهکار تغییر رفتار‌های اجتماعی و اصلاح الگو‌های فرهنگی. دوم، اهمیت تربیت نوجوانان و جوانان دانشگاهی برای تبدیل دانش و پژوهش به فناوری که نیازمند بازنگری و تحولی نوین است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: در بخش سوم، لازم می‌دانم دو تکلیف اساسی را یادآور شوم، اول اینکه جهاددانشگاهی نهادی است که وظیفه اصلی آن تولید دانش و تبدیل آن به فناوری با رویکرد فرهنگی است. پس از دستیابی به فناوری، ورود به عرصه اجرا و بهره‌برداری صنعتی، نیازمند همراهی و پشتیبانی دستگاه‌های ذی‌ربط دولتی و حاکمیتی است. جهاددانشگاهی نباید به‌تنهایی بار کامل اجرای پروژه‌های ملی را بر دوش بکشد، بلکه باید دستاورد‌های خود را به‌گونه‌ای در اختیار بخش‌های اجرایی کشور قرار دهد که به خدمت مردم درآید.

وی تصریح کرد: نکته دوم اینکه هرچند جهاددانشگاهی سازمانی غیر دولتی است، اما در سال‌های اخیر گرفتار محدودیت‌ها و قوانین دست‌وپاگیر دولتی شده است. اگر قرار است الگوی حکمرانی جهاددانشگاهی که بر مبنای حکمت و مدل شبکه‌ای است، تداوم یابد، باید این موانع برداشته شود تا جهاد بتواند مأموریت‌های خود را به‌طور کامل انجام دهد. در پایان، ضمن قدردانی از همه جهادگران عزیز، تأکید می‌کنم که حفظ و گسترش این مسیر پرافتخار نیازمند هم‌افزایی میان جهاددانشگاهی، حاکمیت و همه نیرو‌های مؤمن و متخصص کشور است.