از عاشورا تا اربعین؛ سانسور نام حسین(ع) در رسانه‌های غربی

سیدمصفطی میرزاباقری برزی، کارشناس رسانه در یادداشتی اختصاصی برای ایکنا به سانسور شدید پیاده‌روی اربعین توسط رسانه‌های غربی اشاره کرد که در ادامه می خوانیم:

با فرا رسیدن ماه صفر، پیاده‌روی اربعین، بزرگترین اجتماع بشری جهان در قلب خاورمیانه شکل می‌گیرد. میلیون‌ها زائر از شیعیان و محبان اهل بیت(ع) تا پیروان سایر ادیان ابراهیمی، صد‌ها کیلومتر را با پای پیاده طی می‌کنند تا به زیارت حرم امام حسین(ع) و ادای احترام به شهدای کربلا نائل شوند. این حرکت عظیم نه تنها جلوه‌ای از ایمان و عشق به اهل بیت(ع) است، بلکه نمادی از وحدت و همبستگی امت اسلامی و آزادگان جهان به شمار می‌رود.

سانسور هدفمند رسانه‌های جریان اصلی

طبق آمار مقامات عراقی، اربعین امسال میزبان بیش از ۲۰ میلیون زائر از ۶۰ کشور جهان هست که حدود ۶۰ درصد جمعیت عراق را شامل می‌شود. این رقم، شش برابر جمعیت مراسم حج و چندین برابر دیگر رویداد‌های جهانی است. با این حال رسانه‌های غربی و به ویژه رسانه‌های فارسی‌زبان وابسته به دولت‌های غربی، این رویداد را یا به طور کامل سانسور می‌کنند یا با تمرکز بر حواشی ساختگی، مانند القای ناامنی یا ادعای دخالت ایران و غذا‌های رایگان و امثالهم، سعی در تحریف آن دارند.

در حالی که یک تجمع چند ده نفره در گوشه‌ای از جهان تیتر اول رسانه‌های بین‌المللی می‌شود، اجتماع بی‌سابقه ۲۰ میلیونی اربعین در سکوتی هدفمند نادیده گرفته می‌شود. این استاندارد دوگانه، نشان‌دهنده رویکرد مغرضانه‌ای است که از به تصویر کشیدن وحدت و عظمت این رویداد واهمه دارد.

آماری شایسته ثبت در گینس

اربعین تنها در جمعیت خلاصه نمی‌شود. روزانه بیش از ۵۰ میلیون وعده غذایی توسط مردم عادی، کشاورزان و موکب‌داران عراقی توزیع می‌شود؛ یعنی حدود ۷۰۰ میلیون وعده غذا در طول مراسم، آن هم بدون دخالت دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی. این حجم از مهمان‌نوازی، که گاهی با فروش اموال شخصی برای خدمت به زائران همراه است، بی‌نظیر بوده و شایسته عنوان بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین میز غذای جهان است.

با این حال، کتاب رکورد‌های گینس که حتی رکورد‌های پیش‌پاافتاده‌ای مانند «بلندترین گوش سگ» یا «پوشیدن صد‌ها تی‌شرت» را ثبت می‌کند، از ثبت بزرگ‌ترین راهپیمایی جهان و این پروژه عظیم داوطلبانه اطعام خودداری می‌کند. این سکوت، گواهی بر سیاسی بودن این سانسور است.

اعتراض به بایکوت رسانه‌ای

سانسور اربعین تنها از سوی رسانه‌های مخالف ایران نقد نشده است. برخی روزنامه‌نگاران مستقل غربی نیز به این رویکرد اعتراض کرده‌اند. نویسنده‌ای در نشریه «هافینگتون پست» نوشته است: «چگونه یک تظاهرات کوچک در لندن یا هنگ‌کنگ پوشش جهانی می‌یابد، اما گردهمایی ۲۰ میلیونی اربعین حتی به زیرنویس اخبار راه نمی‌یابد؟» این پرسش، عمق استاندارد دوگانه رسانه‌های جریان اصلی را نشان می‌دهد و بیانگر آن است که ملاحظات سیاسی بر ارزش‌های خبری غلبه کرده است.

اربعین؛ نماد وحدت و مقاومت

پیاده‌روی اربعین فراتر از یک مراسم مذهبی است؛ این حرکت پیامی جهانی از وحدت و مقاومت دارد. حضور زائرانی از ادیان و مذاهب مختلف، از شیعه و سنی تا مسیحی، ایزدی و زرتشتی، نشان‌دهنده همزیستی و همدلی بی‌نظیر این رویداد است. اربعین به دشمنان اهل بیت(ع) و گروه‌های تروریستی نشان می‌دهد که تهدید و ترور نمی‌تواند عشق به امام حسین(ع) را خاموش کند. تحلیلگران معتقدند همین پیام وحدت و ایستادگی است که قدرت‌های رسانه‌ای را به سانسور این رویداد وا می‌دارد.

هر زائر اربعین، با شعار‌های «لبیک یا حسین» و «هیهات مناالذله»، سفیری است که پیام مقاومت و ایثار را به جهان مخابره می‌کند. این اجتماع، با تکیه بر دو عنصر «ولایت» و «شهادت»، پاسخی قاطع به همه فشار‌ها و تهدیدات است.

مقایسه با دیگر اجتماعات جهانی

برای درک عظمت اربعین، کافی است نگاهی به آمار دیگر اماکن زیارتی بیندازیم: مکه و مدینه سالانه ۷ تا ۱۰ میلیون زائر، مشهد مقدس ۲۵ تا ۴۵ میلیون، معبد ساباریمالا در هند حدود ۵۰ میلیون و واتیکان ۱۸ میلیون زائر دارند اما کربلا با ۴۵ تا ۵۵ میلیون زائر سالانه و بیش از ۲۰ میلیون نفر در روز اربعین، بی‌همتاست. با این حال، حتی شبکه‌هایی مانند «الجزیره» و «العربیه» که بسیاری از رویداد‌های منطقه را پوشش می‌دهند، از انعکاس این رویداد خودداری می‌کنند؛ سکوتی که اثرگذاری سیاسی و فرهنگی اربعین را نشان می‌دهد.

نقش رسانه‌های فارسی‌زبان وابسته

شبکه‌هایی مانند «بی‌بی‌سی فارسی» و «صدای آمریکا» و «رادیو فرا» و «دویچه‌وله» که شعار «احترام به مخاطب ایرانی» و «حرفه‌ای‌گری» سر می‌دهند، در عمل یا اربعین را نادیده می‌گیرند یا با القای ناامنی، تصویری منفی از آن ارائه می‌دهند.

سال گذشته، بی‌بی‌سی فارسی تنها دو گزارش درباره اربعین منتشر کرد که هر دو بر خطرات امنیتی تأکید داشتند. امسال نیز تاکنون هیچ اشاره‌ای به این رویداد نکرده‌اند، که این خود تناقض ادعای «آزادی بیان» این رسانه‌ها را آشکار می‌کند.

نتیجه‌گیری

هیچ بایکوت رسانه‌ای نمی‌تواند نور اهل بیت(ع) را خاموش کند. اگر ۱۴ قرن پیش، تنها ۷۲ نفر به ندای امام حسین(ع) لبیک گفتند، امروز میلیون‌ها نفر از سراسر جهان فریاد «لبیک یا حسین» سر می‌دهند. اربعین، نماد ایمان، ایثار و وحدت است که دشمنان از دیده شدن آن واهمه دارند.

کربلا امروز نه‌تنها قلب تپنده جهان اسلام، بلکه تصویری بی‌بدیل از همبستگی انسانی است. همان‌گونه که تاریخ نشان داده، نام حسین(ع) و پیام عاشورا از مرز‌های سانسور عبور خواهد کرد؛ چرا که «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» نه یک شعار، بلکه واقعیتی زنده در قلب تاریخ و جهان امروز است.