دولت از ظرفیت نهادهای مدنی برای تقویت وفاق ملی بیشتر استفاده کند
کارشناس مسائل سیاسی با تأکید بر اینکه دولت در سال نخست فعالیت می‌توانست از ظرفیت‌های نهادهای مدنی و احزاب سیاسی برای تقویت وفاق ملی بسیار بیش از گذشته بهره‌گیری کند، گفت: لازم است که در ادامه راه، دولت اهتمام بیشتری به این تشکل‌های فرهنگی، هنری و سیاسی داشته باشد تا از این طریق نخبگان بتوانند نقش مهمی در ایجاد وحدت و انسجام سیاسی ایفا کنند.
در همین زمینه، جواد آرین‌منش، کارشناس مسائل سیاسی و عضو پیشین کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با ایکنا گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانیم:
وفاق؛ تلاش دولت برای ایجاد یک فضای همبستگی
ایکنا ـ با نگاه منصفانه، دولت چهاردهم در یک سال گذشته چه میزان در مسیر وفاق ملی حرکت کرده است؟
به طور کلی وقتی صحبت از وفاق ملی می‌کنیم، موضوعات مختلفی به ذهن متبادر می‌شود. وفاق به معنای تلاش دولت برای ایجاد یک فضای همبستگی میان اقشار مختلف جامعه، گروه‌های سیاسی و فرهنگی، احزاب، اقوام و مذاهب گوناگون است. این سیاست معمولاً به دنبال کاهش اختلافات داخلی و ایجاد تفاهم و همکاری در جهت حل مسائل مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است.
در این زمینه دولت با این شعار کار خود را آغاز کرد و تلاش‌هایی را هم صورت داد اما باید توجه داشت که ما در کشوری زندگی می‌کنیم که از تنوع فرهنگی، خُرده‌فرهنگ‌ها، گروه‌ها، احزاب و سلیقه‌های مختلف برخوردار است و هر یک از این گروه‌ها معتقدند که خط‌مشی آنان صحیح‌تر است. به همین دلیل در برابر تغییرات معمولاً مقاومت صورت می‌گیرد؛ همان‌گونه که در این مدت شاهد مقاومت برخی نهاد‌ها و گروه‌ها در مسیر ایجاد رفاه بودیم.
طرح دیدگاه‌های سلایق سیاسی اصولگرا و اصلاح‌طلب
سلیقه‌های سیاسی اصولگرا و اصلاح‌طلب، هر یک دیدگاه‌های خود را مطرح می‌کردند و دولت هم با مشکلات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، تحریم‌ها و بحران‌های گوناگون مواجه بود. طبیعتاً اگر بخواهیم پاسخ دهیم که آیا دولت موفق شد در زمینه اهدافی که در شعارهایش مطرح کرده بود ـ یعنی حل و فصل اختلافات برای فائق آمدن بر مشکلات سیاست داخلی و خارجی ـ باید گفت میزان موفقیت را نمی‌توان خیلی مهم و زیاد ارزیابی کرد. چرا که هنوز همین اختلاف‌سلیقه‌ها، در روز‌هایی که سالگرد شروع به کار دولت است، همچنان در جامعه ما وجود دارد.
مسائلی مانند سیاست خارجی، ارتباط با جهان غرب و آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای، دست‌کم دو دیدگاه مهم در کشور ایجاد کرده که هر یک فکر می‌کنند نظر خودشان درست است. از سوی دیگر مشکلات اقتصادی هم کاهش پیدا نکرده است؛ مشکلاتی مانند بیکاری، نوسانات ارزی، کاهش ارزش پول ملی، که همگی تحت‌الشعاع سیاست خارجی و تحریم‌ها قرار گرفته‌اند.
اگرچه دولت در داخل کشور سعی در ایجاد وفاق داشت اما همزمان تلاش کرد با کشور‌های همسایه نیز ارتباطات را توسعه دهد. همان‌گونه که شاهد بودیم، دیدار‌هایی با کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس، عربستان، پاکستان، ارمنستان، آذربایجان و سایر کشور‌های همسایه انجام شد. این تلاش‌ها برای ایجاد همگرایی و وفاق صورت گرفته است اما برای رسیدن به اهداف بلند و حل مشکلات و برون‌رفت از بحران‌ها، هنوز راه زیادی در پیش است.
دولت از ظرفیت احزاب سیاسی بیشتر استفاده کند
ایکنا ـ کشور جنگ ۱۲ روزه‌ای را پشت سر گذاشت و اکنون هم احتمال وقوع مجدد جنگ وجود دارد. در این شرایط انسجام و وحدت ملی تقویت شد. نقش دولت در صیانت از این انسجام چطور ارزیابی می‌کنید؟ به‌ویژه با توجه به اینکه رهبر معظم انقلاب در سخنان اخیرشان از این اتحاد به‌عنوان «اتحاد مقدس» یاد کردند.
نقش دولت در حوزه فرهنگی از طریق نهادهای فرهنگی، در حوزه سیاست داخلی از طریق وزارت کشور و بها دادن به احزاب، تشکل‌های سیاسی و نهادهای مدنی می‌تواند تحقق پیدا کند. در این یک سال گذشته اهتمام زیادی برای بها دادن به تشکل‌ها و احزاب سیاسی شاهد نبودیم. در حالی که دولت می‌توانست از ظرفیت‌های نهادهای مدنی و احزاب سیاسی بسیار بیش از گذشته بهره‌گیری کند. این نهادهای مدنی واسط میان دولت و مردم هستند و به خوبی قادر خواهند بود انسجام ملی را میان احزاب، گروه‌ها و اقوام مختلف ایجاد کنند.
لازم است که در ادامه راه، دولت اهتمام بیشتری به این تشکل‌های فرهنگی، هنری و سیاسی داشته باشد تا از این طریق نخبگان بتوانند نقش مهمی در ایجاد وحدت و انسجام سیاسی ایفا کنند. در همین ماجرای جنگ اخیر دیدیم که طیف‌ها و سلایق مختلف سیاسی در میدان حضور پیدا کردند و از کیان ملت دفاع کردند اما آن بهایی که حاکمیت باید به این حرکت می‌داد، داده نشد. حتی جریان‌های سیاسی با سلایق متفاوت که در این حرکت وحدت‌بخش حضور داشتند، نیازمند تقدیر، حمایت و تشویق بودند تا این مسیر استمرار پیدا کند اما کمتر به این موضوع پرداخته شد.
لزوم کاهش فاصله مردم و حاکمیت
ایکنا ـ فاصله میان مردم و مسئولان همواره از دغدغه‌ها بوده است. با توجه به شرایط فعلی و شعار دولت چهاردهم مبنی بر کاهش این فاصله، آیا دولت توانسته این فاصله را کم کند یا همچنان با شعار‌های داده‌شده فاصله زیادی داریم و نیاز به اقدامات جدی‌تر است؟
به دلیل مشکلات عدیده‌ای که مردم با آن مواجه هستند، به‌ویژه مشکلات اقتصادی، هنوز این فاصله به‌طور کامل کاهش نیافته است. رابطه میان حاکمیت و مردم از مسیر حل مشکلات آنها می‌گذرد. اگر دولتمردان بتوانند در کاهش مشکلات مردم، گام‌های مهم‌تر و بلندتری بردارند، طبیعتاً مردم هم وفاداری خود را به حاکمیت و نظام نشان خواهند داد؛ همان‌طور که در مقاطع مختلف و اشکال گوناگون این وفاداری را ثابت کرده‌اند. معتقدم مردم در این زمینه کم نگذاشته‌اند و این حاکمیت است که باید در مسیر کاهش مشکلات مردم گام‌های بلندتری بردارد.
مشکلات در کوتاه مدت حل نمی‌شود
ایکنا ـ در خصوص نقاط قوت و ضعف دولت چهاردهم در یک سال گذشته بفرمایید. شما به برخی موارد اشاره کردید و حتی توصیه‌هایی هم برای اهتمام بیشتر دولت داشتید. اگر نکته تکمیلی هست، لطفاً توضیح دهید.
دولت در این مدت تلاش‌های خود را انجام داد اما باید توجه داشت که بسیاری از مشکلات آن‌قدر در ساختار کشور نهادینه شده‌اند که با تغییر دولت‌ها به صورت مقطعی و در کوتاه‌مدت حل نمی‌شوند. یعنی نمی‌توان انتظار داشت با آمدن یک دولت و طی یک سال تلاش، تحولات اساسی در حوزه مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به‌طور کامل تحقق پیدا کند؛ چنین انتظاری به‌جاست.
معتقدم، دولت تلاش خود را انجام داده اما آثار مثبت این اقدامات برای مردم هنوز ملموس نشده است.
گفت‌وگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام
