ارزیابی 50 ترجمه قرآن و متون دینی در نیمه نخست سال جاری

کریم دولتی؛ مسئول دبیرخانه ترجمه قرآن کریم و متون دینی مرکز عالی قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا با اشاره به اینکه فعالیت این دبیرخانه در دور جدید و پس از تغییر و تحولات معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد و تبدیل شدن آن به مرکز عالی قرآن و عترت، مانند سابق ادامه پیدا خواهد کرد، گفت: این دبیرخانه از اواسط دهه 80 فعالیتی در حوزه ارزیابی ترجمه قرآن و متون اصلی دینی (نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه و ...) داشته و دارد.

وی ادامه داد: در برخی موارد و در صورت حضور صاحب اثر و کارشناس مربوطه، این دبیرخانه از کارشناسان خبره ترجمه دعوت کرده که در آن جلسات حاضر باشند و نکات و موارد مورد نظر را به صاحب اثر تشریح کنند و براساس رأی و نظرات آنها نتیجه ارزیابی تراجم و آثار از سوی دبیرخانه اعلام می‌شود.

این حافظ پیشکسوت قرآن تصریح کرد: به طور کلی اولویت بررسی ترجمه‌ها از سوی این دبیرخانه با مواردی است که از طریق سامانه «کتاب و کتابخوانی» دریافت می‌شود. به مواردی هم که به صورت درخواست‌ نامه از سوی اشخاص حقیقی واصل می‌شود در اولویت‌های بعدی، رسیدگی و پاسخ لازم داده می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چه آثاری و با چه ملاک و معیارهایی در اولویت بررسی و انتشار قرار می‌گیرند؟گفت: در بحث محتوا، آثاری در اولویت انتشار قرار می‌گیرند که به لحاظ علمی فاقد اشکالات فاحش بوده و متن ارائه شده نیز متقن باشد، ضمن آنکه اصالت و استقلال لازم در ترجمه و متون دینی مورد نظر مشهود باشد، مضافاً بر اینکه صاحب اثر نیز دارای صلاحیت علمی لازم باشد.

مسئول دبیرخانه ترجمه قرآن کریم و متون دینی مرکز عالی قرآن و عترت وزارت ارشاد با اشاره به اینکه این دبیرخانه تنها مرجع ذی‌صلاح حاکمیتی است که عهده‌دار ارزیابی و نظارت بر ترجمه‌های قرآن کریم و متون دینی است، تأکید کرد: آرشیو فاخری از مشخصات مترجمان و ترجمه‌های قرآن کریم در این مجموعه تهیه و تنظیم شده است که هر ساله با به‌روزرسانی‌های مکرر، در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم برای آشنایی همگان در معرض دید مخاطبان قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: این دبیرخانه در سنوات گذشته و براساس نظرات کارشناسان، ترجمه‌های موجود را در قالب دسته‌بندی موضوعی و براساس سن مخاطب، مشخص کرده، به گونه‌ای که به عنوان مثال، ترجمه مناسب جوانان، دانشجویان و همچنین مخاطب عام، هر کدام به صورت مجزا تعیین و معرفی شده است.

دولتی به روند ارزیابی ترجمه قرآن به زبان فارسی و زبان‌های خارجی از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون اشاره کرد و گفت: این روند رشد چشمگیری به لحاظ کمیت داشته است به گونه‌ای که در سنوات پیشین در طول یک سال، حدوداً ۲۰ الی ۵۰ عنوان ترجمه برای ارزیابی بررسی می‌شد که از این تعداد، بیش از نود درصد آنها، ترجمه‌های فارسی بوده است؛ این آمار به مرور زمان افزایش داشته که در ترجمه به زبان‌های دیگر نیز تعمیم یافته است. در شش‌ماه گذشته نیز به صورت میانگین ۴۰ تا ۵۰ ترجمه شامل کل قرآن و اجزای آن و همچنین برخی متون دینی از سوی این دبیرخانه مورد ارزیابی قرار گرفته است که تنوع زبان و تغییر در شکل صفحات مصحف شریف و نگارش و رنگ‌آمیزی‌های جدید در این موارد اخیر کاملاً مشهود است.

این حافظ پیشکسوت قرآن گفت: دبیرخانه قرآن کریم و متون دینی مرکز عالی قرآن و عترت وزارت ارشاد از دیرباز به دنبال تعامل و همکاری با سایر نهادهای مرتبط با حوزه ترجمه بوده است که بدین منظور همواره به صورت مداوم و موردی، در صدور مجوز انتشار ترجمه‌ها، در بحث‌های فنی ترجمه و مترجم، از نظرات سازمان دارالقرآن کریم و مرکز طبع و نشر قرآن کریم بهره‌مند شده و با کارشناسان مرتبط با موضوع ترجمه در این مجموعه‌ها ارتباط پیوسته داشته است.

عضو حقیقی ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن اظهار کرد: علاوه بر این، این دبیرخانه در بستر نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم از ظرفیت‌های بالقوه مربوط به ترجمه، بهره‌برداری لازم را در جهت ارتباط‌گیری با سایر سازمان‌های دولتی و غیر‌دولتی و اشخاص حقوقی و حقیقی به عمل آورده است.

وی در پایان افزود: در سنوات پیشین تمرکز و محوریت فعالیت‌ها و ارزیابی‌ها در این دبیرخانه بر ترجمه فارسی قرآن کریم بوده است که این امر در دو سال گذشته تغییرات چشمگیری داشته است و علاوه بر ترجمه فارسی قرآن کریم، امور ترجمه نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه نیز در حال انجام است؛ این موضوع در نمایشگاه قرآن کریم نیز کاملاً مشهود بوده به طوری‌که علاوه بر معرفی ترجمه و مترجمان قرآن کریم، ترجمه و مترجمان نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه نیز به مخاطبان معرفی شده است.