کنکور؛ سدی در برابر کارکردهای اجتماعی و تربیتی آموزش و پرورش

به گزارش خبرنگار ایکنا، علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش، امروز دوشنبه اول دی ماه در همایش «حکمرانی ملی علم و فرهنگ، پیشران انسجام ملی» که به مناسبت چهل و یکمین سالروز تأسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در فرهنگستان علوم برگزار شد، با تأکید بر اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی بلاشک معمار آینده علم و فرهنگ ایران عزیز ماست و تمام دستاوردهای علمی و فرهنگی برخاسته از نگاه راهبردی، عمیق و آینده‌نگرانه شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است، گفت: امروز به عنوان نماینده جامعه بزرگ تعلیم و تربیت کشور و به عنوان یک معلم، مراتب تقدیر و تشکر صمیمانه خودم را از تک تک اعضای شورا بیان می‌کنم.

برنامه درسی؛ بزرگ‌ترین اشکال نظام آموزش

کاظمی ادامه داد: اگر قرار باشد در آموزش موفق باشیم و بتوانیم به کارکردهای انسجام بخشی سند تحول دسترسی پیدا کنیم، مسئله اصلی اصلاح برنامه درسی به عنوان کانون اصلی تحقق این مؤلفه‌های هویتی و کارکردهای اجتماعی است. بزرگترین اشکالی که در نظام آموزش و پرورش وجود دارد به برنامه درسی ما بازمی‌گردد. اکنون از یک برنامه درسی آموزش‌زده برخورداریم و تقریباً همه برنامه‌های درسی طوری طراحی شده که کمتر به مؤلفه‌های فرهنگی در آن عمل می‌شود. البته در بخش محتوا به این مؤلفه‌ها خوب توجه شده است اما فضای تربیتی ارزشمندی برای نهادینه‌سازی این مؤلفه‌های هویت بخش در برنامه درسی امروز کم وجود دارد و دانش‌آموزان در یک کلاس درس با فضای بسیار خشکی مواجه بوده و دائم درگیر حفظ یک سری اطلاعات هستند که باید در این خصوص واقعاً تحول ایجاد شود.

کاظمی با تأکید بر اینکه در حوزه تغییر برنامه درسی دانش‌آموزان نیازمند کمک شورای عالی انقلاب فرهنگی هستیم، گفت: مسئله مهم دیگر موضوع عدالت آموزشی و نصیب برابر آموزشی است که این هم یکی از مسائلی است که می‌تواند به گسست‌های اجتماعی و شکاف‌های طبقاتی در جامعه دامن بزند و اولین و مهمترین موضوع عدالت هم عدالت آموزشی هم با رویکرد کمی و هم با رویکرد کیفی یا همون نصیب برابر آموزشی است.

وی تصریح کرد: هر زمان که احساس تبعیض، بی‌عدالتی و کمبود در یک جامعه شکل گیرد، طبیعتاً شکاف‌ها و گسست‌ها بیشتر شده و انسجام اجتماعی که مدنظر ماست؛ خصوصاً در حوزه تعلیم و تربیت به شدت خود را نشان خواهد داد. 

کاظمی به موضوع روش‌های آموزش و امکانات آموزشی نیز اشاره کرد و گفت: اگر نتوانیم نظام آموزش و پرورش را در حوزه تجهیزات، روش‌ها و توانمندی‌های معلمان به روز کنیم، شکاف و گسستی که بین نسل جدید و معلمان ما در حال شکل‌گیری است به حوزه انسجام اجتماعی آسیب جدی وارد خواهد کرد. امروز دانش‌آموزان در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی با بهترین نرم‌افزارها و سخت‌افزارها کار می‌کنند اما دست معلم ما خالی است و این یک مسئله مهمی است که باید به آن توجه کنیم.

فرجام نامطلوب کنکور برای دانش‌‌آموزان

وی با ابراز خرسندی از اینکه دولت چهاردهم نگاه توسعه عدالت آموزشی با رویکرد کمی و کیفی و تحول در روش‌ها را در دستور کار خود قرار داده است، گفت: آموزش و پرورش مسیر غلطی را طی کرده و همچنان ادامه می‌دهد که نیازمند اصلاح توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

کاظمی با اشاره به اینکه پیوند سنجش به پذیرش(در کنکور)، نظام تعلیم و تربیت را از مأموریت اصلی خود که تربیت اجتماعی است دور کرده و کارکردهای اجتماعی و تربیتی نظام تربیت را کلاً از بین برده است، گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی واقعاً باید این مسئله را حل کند؛  چراکه اگر این را حل نکردیم، بلاشک آموزش و پرورش کارکردهای اجتماعی، هویتی و تربیتی خود را از دست می‌دهد و این مهم‌ترین آسیبی است که امروز ما در نظام آموزش و پرورش با آن مواجه هستیم. 

وی اظهار کرد: دانش‌آموز از روزی که وارد فضای مدرسه می‌شود نگاهش به کنکور، حافظه محوری و تست زنی است. این بزرگترین مشکلی است که امروز ما با آن مواجه هستیم. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیاز به حمایت و پشتیبانی جدی مادی و معنوی دارد و امیدواریم در این زمینه به ما کمک شود. البته ما تلاش می‌کنیم و متوقف نمی‌شویم و نخواهیم شد.

وزیر آموزش و پرورش با یادآوری این مسئله که موفقیت‌های رخ داده در حوزه‌های هوافضا، فناوری‌های پیشرفته، پزشکی و ... محصول کار آموزش و پرورش است، گفت: اگر انتظار داریم در این دوره جدید بتوانیم آموزش و پرورش را به کارکردهای اصلی خودش برگردانیم لازم است که آسیب شناسی بکنیم که آموزش و پرورش چه موانعی برای تحقق این سند دارد، چه مشکلاتی پیش روی ماست، چه حمایت‌های ویژه‌ای لازم است انجام شود و ... . 

وی در پایان قول داد که به عنوان سرباز نظام جمهوری اسلامی ایران در فضای تعلیم و تربیت تمام تلاش خود را برای اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بکار گیرد.