خطر تغییر رفتار اقلیم تهران بدون تغییر رفتار در مصرف آب

محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران در گفت‌وگو با ایکنا، در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه کمبود آب در تهران را پیش‌بینی کرده بودید، گفت: باتوجه به پیش‌بینی‌هایی که صورت گرفته بود هم در روز کسب اعتماد در هیئت دولت و هم در اولین روز کاری خودم سه چالش اصلی استان تهران را مطرح کردم که چالش اول لزوم توجه به مسائل آب تهران بود.

وی ادامه داد: در اولین روز کاری خودم در برنامه تهران 20 موضوع آب تهران را به طور کامل تشریح و نقش مسئولان، مردم، رسانه‌ها و ... در این زمینه را تشریح کردم. در روز معارفه نیز به این موضوع پرداختم. یعنی کمبود آب در تهران یکی از مسائل قابل پیش‌بینی و جزو دغدغه‌های اصلی بنده بوده است و در جلسات مختلف، از جمله هم در شورای حفاظت از آب و هم کارگروه‌هایی که مربوط به موضوع آب هستند مسئله را بررسی کردیم. 

63 درصد تهرانی‌ها دو برابر الگو، آب مصرف می‌کنند

معتمدیان با تأکید بر اینکه صرفه‌جویی عزم جدی و همگانی لازم دارد، گفت: وقتی گفته می‌شود 63 درصد مردم تهران تا دو برابر الگوی مصرف، آب استفاده می‌کنند یعنی این مسئله قابل اصلاح است. البته اینکه از مردم می‌خواهیم الگوی مصرف خود را اصلاح کنند به این معنا نیست که ما وظایفمان را در این زمینه انجام نمی‌دهیم؛ وظیفه ما تأمین آب پایدار، انتقال آب در کوتاه مدت، جلوگیری از هدر رفت آب، علاج‌بخشی و انجام طرح‌های مختلف برای رفع کمبود آب بوده و دولت با تمرکزی که انجام داده در حال پیگیری کمبود آب است.

وی بخشی از مسئله را اصلاح رفتار مردم دانست و گفت: در پنج سال اخیر شاهد تغییر رفتار اقلیمی هستیم، یعنی اقلیم تغییر رفتار داده است؛ یعنی بارش‌ها کاهش و دما افزایش پیدا کرده است و به جای بارش برف شاهد بارش باران هستیم و وقتی باران جایگزین بارش برف می‌شود یعنی جذب آب در سفره‌های زیرزمینی با مشکل مواجه می‌شود.

تغییر رفتار اقلیم تهران

معتمدیان هشدار داد: تغییر رفتار اقلیم مشهود است اما هیچ تغییر رفتاری در مصرف نداشته‌ایم و این مسئله نیازمند تبیین است. مردم ما، مردم همراهی هستند؛ سال گذشته رئیس جمهور پویشی در کاهش مصرف انرژی مطرح کردند که واقعاً اثرگذار بود. اکنون نسبت به سال قبل هشت درصد کاهش مصرف آب داشته‌ایم و این رقم قابل توجه است و اعتقاد داریم به راحتی می‌توانیم با اصلاح رفتار مصرفی تا 20 درصد کاهش مصرف آب در تهران داشته باشیم.

وی به نحوه مصرف آب در تهران اشاره کرد و گفت: آنالیز نوع مصرف آب تهران توسط مردم نشان می‌دهد، 30 درصد مصرف مربوط به استحمام است، اگر استحمامی که انجام می‌شود کاهش داده شود به مقدار قابل توجهی آب صرفه‌جویی خواهد شد. 30 درصد از مصرف آب نیز مربوط به شست‌وشو است و می‌توانیم با تغییر رفتار مصرفی این عدد را کاهش دهیم. 40 درصد نیز مربوط به سایر مصارف است و کل مصرف آب برای شرب به چهار درصد هم نمی‌رسد. همه این عددها قابل توجه است و باید به آنها توجه کرد. این 40 درصد باقی مانده مصرفی شامل شستن حیاط و ماشین، آب‌دادن باغچه‌ها و ... می‌شود که باید در خصوص آنها به مردم اطلاعات و آموزش‌های لازم را منتقل کرد.

استاندار تهران اطلاع‌رسانی و آموزش مردم در زمینه مصرف صحیح آب را بسیار مهم و تأثیرگذار دانست و گفت: در شرایط تنش آبی در استان تهران باید مدیریت مصرف و مدیریت تقاضا داشته باشیم. مدیریت مصرف یعنی اینکه مردم، رسانه‌ها و دولت اطلاع‌رسانی کنند و شاخص‌های مصرف را به الگوی درست مصرف برسانیم.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا از نهادهای فرهنگی برای الگوسازی صحیح مصرف آب مطالبه‌ کرده‌اید؟ گفت: کارهایی انجام می‌شود اما در این زمینه کوتاهی هم صورت گرفته است اما متأسفانه تا زمانی که در شرایط بحران قرار نگیریم، برخی نهادها پای کار نمی‌آیند.

معتمدیان تصریح کرد: اکنون هم دیر نیست و رسانه‌ها، شبکه‌‌های اجتماعی، افرادی که تریبون در اختیار دارند، ائمه جمعه و ... می‌توانند در تبیین شرایط موجود و ارائه آموزش به مردم نقش آفرینی کنند.

وی بر لزوم مدیریت تقاضا نیز تأکید کرد و گفت: اگر به مدیریت تقاضا از جمله بارگذاری جمعیتی توجه نکنیم، مشکل حل نخواهد شد. باید بدانیم دیگر در تهران آبی نیست و امکان توسعه و بارگذاری‌های جمعیتی جدید وجود ندارد. باید محکم این مسئله را مدیریت کنیم و اجازه بارگذاری جمعیتی جدید را ندهیم؛ یعنی باید در دو حوزه مدیریت مصرف و تقاضا تمرکز جدی داشته باشیم.