نسخه جدید نرم‌افزار «جامع‌الاحادیث» رونمایی می‌شود

حجت‌الاسلام والمسلمین حامد مقیسه، مسئول ارتباطات و اطلاع رسانی مرکز نور در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا، با اعلام این خبر افزود: نرم‌افزار «جامع‌الاحادیث ۴» تازه‌ترین محصول از گروه حدیث مرکز نور است که با ارائه متن کامل بیش از ۷۰۰ عنوان کتاب و رساله در قالب ۱۶۰۰ جلد از منابع حدیثی شیعه در روز هفدهم شهریورماه با حضور شخصیت‌های علمی حوزوی و دانشگاهی رونمایی می‌شود.

محقق و پژوهشگر عرصه فناوری‌های نوین به نحوه ارائه محتوای این نرم افزار فاخر اشاره کرد و افزود: مجموعه کتب این محصول به صورت دسته‌بندی موضوعی و بر اساس احادیث فقهی، تفسیری، کلامی، اخلاقی، تاریخی، فضائل و مناقب، ادعیه و زیارت، حکم و مواعظ، جوامع حدیثی، طب و... گردآوری و در واقع کتابخانه‌ای غنی برای محققان این رشته علمی فراهم آورده است.

حجت‌الاسلام مقیسه ادامه داد: این محصول علاوه بر امکانات رایج در کتابخانه‌های دیجیتالی مانند نمایش متن، جست‌و‌جو پیشرفته در متن، اتصال کلمات متن به کتب لغت، اتصال آیات متن به قرآن کریم و... دارای دستاورد‌های جدیدی بوده که با کمک فناوری هوش مصنوعی برای اولین بار ارائه شده است.

وی به «فهرست احادیث» این نرم افزار اشاره کرد و گفت: در این سربرگ بیش از ۴۳۳ هزار حدیث از منابع استخراج شده و به صورت مستقل از متن کتاب ارائه شده‌اند. بنابراین کاربر با مراجعه به این سربرگ با روایات کتب مواجه خواهد بود و امکان دسته‌بندی روایات بر اساس کتاب، قرن مؤلف، مذهب مؤلف، گوینده حدیث، درباره معصوم، ترجمه و شرح و اطلاعات سند فراهم گردیده است. از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد و تازه این بخش از نرم‌افزار امکان جستجوی مفهومی و موضوعی روایت است که در قسمت «جستجوی معنایی» ارائه شده و لازم است تا کاربر هنگام استفاده از این بخش، به اینترنت متصل باشد.

محقق و پژوهشگر حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود به «پرونده احادیث» در این محصول اشاره کرد و افزود: تمامی اطلاعات پیرامون یک حدیث که در کتب مختلف پراکنده بوده است، در این سربرگ ذیل روایت گردآوری شده و برای هر حدیث، پرونده‌ای از اطلاعات آن فراهم گردیده است. اطلاعاتی که برای هر روایت از منابع استخراج گردیده عبارتند از: ترجمه‌ها، شروح، اسناد، تخریج (نمایش حدیث در دیگر کتب، نمایش اضافات حدیث در دیگر منابع، نمایش بخش‌های کوچکتر حدیث در دیگر منابع) و احادیث مرتبط (نمایش احادیث مشابه از نظر الفاظ و معنا، نمایش احادیث هم‌باب با حدیث).

حجت‌الاسلام مقیسه بیان کرد: با جداسازی احادیث از متن کتاب، این امکان فراهم آمده تا روایات هر کتاب را با یکدیگر مقایسه و اطلاعات آماری آنها به آسانی استخراج گردد. در این سربرگ کاربر می‌تواند روایات یک کتاب را با روایات کتابی دیگر از نظر وجود احادیث هم‌متن، احادیث جزء از کل، احادیث کل برای جزء، احادیث مشابه لفظی و احادیث فاقد شباهت به مقایسه بگذارد و آمار آن‌ها را به‌دست آورد. این آمار برای اولین ارائه شده و کاربر می‌تواند علاوه بر مشاهده اعداد و درصدها، آمار‌ها را به صورت گراف تصویری نیز مشاهده کند.

وی به «فهارس تخصصی» این محصول حدیث محور اشاره کرد و افزود: از آنجا که برخی از موضوعات در پژوهش‌های حدیثی بر پایه اعلام شکل می‌گیرد، در این سربرگ فهرستی کامل از أعلام دوازده‌گانه شامل پیامبران، ملائکه و جنیان، اعلام و اشخاص، اسم‌های غیر اشخاص، اقوام و قبائل، مذاهب و فرق، قرآن و سور، کتب، علوم، مکان‌ها، زمان‌ها، و وقایع و حوادث گردآوری شده و احادیث مرتبط با آنها به نمایش گذاشته می‌شود. این سربرگ امکان جستجوی أعلام در احادیث را فراهم می‌آورد.

مقیسه گفت: مراسم رونمایی از این محصول گرانسنگ دوشنبه ۱۷ شهریور، ساعت ۱۰ صبح در محل سالن همایش‌های مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی واقع در قم ابتدای بلوار جمهوری اسلامی، با سخنرانی آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه برگزار خواهد شد.

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(نور) در سال 1368 به دستور و حمایت مقام معظم رهبری تأسیس شده است و هم اکنون حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین بهرامی، از سوی ایشان، رئیس این مرکز می‌باشد.

اکبر پوست چیان