آیت‌الله اعرافی در افتتاحیه سال تحصیلی جدید حوزه:
تبلیغ، غایت حوزه و بلاغ مبین، روح همه حوزه است
مدیر حوزه‌های علمیه گفت: ذات رسالت ما در این پیشینه ریشه دارد و اگر کسی به حوزه آمد و خود را در این منظومه رسالت و جهاد در راه خدا احساس کرد او حوزوی است. ملاک روحانیت و حوزوی بودن ما ریشه داشتن در این معارف پاک و بلند و نورانی است.
به گزارش ایکنا، آیت‌الله علیرضا اعرافی؛ مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور، 16 شهریورماه در مراسم افتتاحیه سال تحصیلی جدید حوزه در مدرسه فیضیه که با سخنرانی آیت‌الله سبحانی همراه بود با بیان اینکه امسال هزار و پانصدمین سال میلاد پیامبر اسلام(ص) است، گفت: با طلوع خورشید پیامبر جهان نورانی و آفاق جدیدی بر روی بشر گشوده شد و معارف زلال و نابی به بشریت عرضه شد. طلوع خورشید پیامبر(ص) آغاز یک تمدن نو، جهش بزرگ و تولد عظیم تاریخی برای جریان توحید و رسالت بود.آیت‌الله اعرافی با بیان اینکه حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه در 40 مورد درباره پیامبر(ص) سخن گفته‌اند و سیمای جامعی از ایشان ترسیم کرده‌اند، اظهار کرد: در خطبه 95 فرمودند: «بَعَثَهُ وَ النَّاسُ ضُلَّالٌ فِي حَيْرَةٍ وَ حَاطِبُونَ فِي فِتْنَةٍ، قَدِ اسْتَهْوَتْهُمُ الْأَهْوَاءُ وَ اسْتَزَلَّتْهُمُ الْكِبْرِيَاءُ وَ اسْتَخَفَّتْهُمُ الْجَاهِلِيَّةُ الْجَهْلَاءُ»؛ آن‌گاه که پیامبر به میان بشریت آمد و دریچه عالم قدس به روی جهان مادی گشوده شد مقطعی بسیار تاریک، دوره فترت، ضلالت، حیرت و فتنه بود، همه در مسیر گمراهی قرار داشتند، ابرهای تاریک جهل و گمراهی بر عالم سایه افکنده بود و مستی دنیا و هواهای شیطانی عالم را در برگرفته بود و جهان در مسیر گمراهی و ظلمت بود.
اعرافی بیان کرد: طبق این فرمایش جهل بر همه عالم سایه افکنده بود و پیامبر(ص) در یکی از سیاه‌ترین زمانه زندگی بشر برانگیخته شد و شگفتی این رسالت آن بود که پاکترین و برترین انسان در سیاه‌ترین نقطه تاریخ درخشید و جهان را دگرگون کرد. این خیرخواهی و جهاد علمی معنوی پیامبر(ص) و مقاومت ایشان تاریخ را دگرگون کرد و سرزمین جزیره العرب به کانون علم و دانش و معرفت تبدیل شد.
مدیر حوزه علمیه ادامه داد: در خطبه 108 فرمودند: «اخْتَارَهُ مِنْ شَجَرَةِ الْأَنْبِيَاءِ وَ مِشْكَاةِ الضِّيَاءِ وَ ذُؤَابَةِ الْعَلْيَاءِ وَ سُرَّةِ الْبَطْحَاءِ وَ مَصَابِيحِ الظُّلْمَةِ وَ يَنَابِيعِ الْحِكْمَةِ»؛ این وجود شریف و نازنین از یک درخت تنومند رسالت برخاست و خط نبوت و رسولان خدا، خطی پاک، منزه و معصوم بود. پیامبر از لحاظ زمانی در پایان این خط بود، اما از جهت رتبه، در ابتدای این خط است و خداوند او را از بهترین دودمان‌ها و پاکترین درخت‌ها برگزید و او را به بشریت هدیه کرد، در حقیقت بالاترین نعمت خدا، وجود پیامبر است به همین دلیل فرمود: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ».
ملاک حوزوی بودن طهارت باطنی است
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: این پیامبر هم مبشر و نوید دهنده فتوحات الهی و هم منذر و اخطاردهنده به بشر برای بازدارندگی از گناه و خطاست؛ امتداد این پیامبر هم پیشوایان پاک و امام صادق(ع) است. من به طلاب عرض می‌کنم؛ ذات رسالت ما در این پیشینه، ریشه دارد و اگر کسی به حوزه ورود پیدا کرد و خود را در این منظومه رسالت و جهاد در راه خدا احساس کرد او حوزوی است. ملاک روحانیت و حوزوی بودن ما ریشه داشتن در این معارف پاک، بلند و نورانی است.
وی ادامه داد: اگر ما و شما از بزرگان آموختیم و در مسیر آنان حرکت کردیم، راه معنویت، اخلاق و طهارت روح را آموختیم؛ اگر به عهد الهی، پیام رسالت و امامت پایدار ماندیم حوزوی هستیم؛ آشنایی با علوم و معارف الهی و اسلامی کار بزرگی است اما اگر همه اینها از جان مایه طهارت روح برخوردار باشد، اثرگذار خواهد بود.
مدیر حوزه‌های علمیه در بخش دیگری از سخنانش، ضمن تبریک آغاز سال تحصیلی به طلاب گفت: خود و طلاب را به پیمودن این مسیر دعوت می‌کنم؛ ما و شما امروز سال تحصیلی حوزه را در فیضیه؛ که نام بلندش، آوازه تاریخ معاصر حوزه‌های علمیه است، شروع می‌کنیم؛ سرزمین مقدسی که کانون پرورش متفکران و مراجع؛ محور پاک تربیت بزرگان و مبلغان دین؛ کانون فعال انقلاب اسلامی بوده است؛ جایگاهی که 62 سال قبل از این کرسی، امام(ره) پیامی جدید به بشریت عرضه کردند و جهان را به پیامی نو فراخواندند.
عضو فقهای شورای نگهبان در ادامه سخنانش به پیام حوزه پیشرو و سرآمد مقام معظم رهبری اشاره و تصریح کرد: مراجعی از قم و نجف حضور یافتند، پیام دادند و رهبر معظم انقلاب آن پیام متعالی، راهگشا و راهبردی را به حوزه ارائه فرمودند که نقطه عطفی در تاریخ تحول و تطور حوزه محسوب می‌شود و راهنمای استادان و بزرگان ما هست که بنده به چند نکته از آن اشاره می‌کنم.
تقویت هویت حوزه
مدیر حوزه‌های علمیه تصریح کرد: ایشان تلاش کردند تا در این پیام جهت‌گیری اصلی و راه حوزه را نشان دهند و هویت حوزه و روحانیت را تقویت کنند. ایشان بر این نکته تأکید داشتند که حوزه و روحانیت از هویت و ذات تمدن ناب اسلامی برخوردار است؛ در این نگاه دین، تعلیقه بر زندگی بشر و مجموعه‌ای از احکام پراکنده نیست؛ بلکه مجموعه منسجم و نظام‌مند، تحول‌ساز و سایه‌افکن بر همه شئون زندگی بشر است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به هویت تاریخی حوزه، ادامه داد: حوزه بیش از هزار سال سرمایه تاریخی و پشتوانه دارد و نهاد تازه متولد نیست؛ رشته حوزه به بیش از هزار سال می‌رسد، حوزه، تاریخ بزرگ و دستاوردهای عظیم برای بشریت به ارمغان آورده است و جالب اینکه جای جای این پیام، توجه ویژه به تاریخ هویت حوزه است.
اعرافی بیان کرد: آیت‌الله حائری و بزرگان ما زمانی که تمدن مادی بشر یکدست از بین رفته بود و امواج ضلالت و دوری از ارزش‌های دینی همه عالم و حتی ایران را در نوردیده بود، آمدند و فصلی نو آغاز کردند؛ حوزه قم در چنین شرایطی تأسیس شد و در چهل سالگی آن، انقلابی شکوهمند از درون آن برخاست؛ لذا باید این هویت تاریخی را بشناسیم. من به طلاب جوان و تازه ورود عرض می‌کنم تاریخ حوزه را بخوانید و با آن آشنا شوید.
وی بیان کرد: حوزه پرچمدار تبیین، تبلیغ، استدلال و دانش است؛ تبلیغ و بلاغ ما باید بر بنیادهای اصیل معرفتی استوار شود؛ ذات حوزه علم و دانش است. روزگاری همه علوم در حوزه بود و امروز هم معارف عقلی و دستاوردهای کتاب و سنت در اینجاست، در حقیقت حوزه، اقیانوس دانش و معرفت است.
حوزه باید مردمی باشد
عضو خبرگان رهبری با اشاره به هویت معنوی و اخلاقی، با بیان اینکه باید روز به روز بنیاد اخلاق در حوزه استوار شود، افزود: مسئله دیگر تقویت روح جهادی و افتادن در وادی خطر و مجاهدت است و مسئله دیگر اینکه، حوزه جز اتصال و خدمت و همراهی با مردم راهی ندارد؛ زیرا درون مایه مردم همیشه پشتوانه حوزه بوده است و این مسیر را باید ادامه دهیم.
وی با تأکید بر حوزه علمیه سیاسی، مطالبه‌گر، نقش‌آفرین و پرهیزکننده از سیاست‌زدگی، ادامه داد: حوزه در این مسیر نهضت‌ساز، مرکز بلاغ مبین و مبلغ اندیشه الهی است و موضوع مهم دیگر، بعد بین‌المللی حوزه است که در پیام رهبری و رهنمودهای بزرگان ما وجود دارد.
اعرافی با تأکید بر اینکه اولا توجه به پیامبر(ص) در سالی که هزا و پانصدمین سال میلاد ایشان است مورد انتظار است، گفت: همچنین رهبری بر بحث نهج‌البلاغه تأکید نمودند؛ لذا باید اهتمام ویژه به این کتاب صورت گیرد؛ (رشته، تحقیقات و مطالعات نهج‌البلاغه به جای خود اما موج آشنایی با این کتاب شریف در حوزه ایجاد شود). نکته سوم هم، توجه به پیام حوزه پیشرو و سرآمد و پیام مراجع است.
توسعه فقه معاصر
مدیر حوزه‌های علمیه، با بیان اینکه اصلاح سطوح عالی و مکمل حوزه از کارهایی است که در شورای عالی مصوب شده و جهت تکمیل، به نقد و نظر استادان نیاز داریم، افزود: نکته دیگر، دروس و متون فقه معاصر است؛ ما دفتر فقه معاصر داریم که در آن حدود 50 اثر چاپ شده است و استادان یک روز در هفته به مسائل جدید می‌پردازند، اما نیازمند توسعه هستیم.
وی از تشکیل ستاد ادبیات عرب خبر داد و با بیان اینکه حوزه باید مهد ادبیات عربی باشد، تصریح کرد: همچنین برای کسانی که مسیر اجتهاد را طی می‌کنند یک دوره چهار ساله ایجاد شده است، ضمن اینکه سطح ویژه‌ای هم برای رشته های تخصصی ایجاد کرده‌ایم؛ درس‌های تحقیقی در غیر فقه و اصول، کاهش مدارس و تمرکز بر مدارس اصلی مانند فیضیه، حرم و .. هم از دیگر کارهای صورت گرفته است؛ زیرا در ایام کرونا، مدارس به بیش از صد عدد رسید ولی در حال حاضر، تقریبا مدرسه‌های متفرق کاهش پیدا کرد تا شکوه، رونق درس و بحث افزایش یابد.
اعرافی افزود: مسئله دیگر طرح هدایت علمی، هدفمندی، رتبه‌بندی محققان و ایجاد سامانه تقدیر است؛ همچنین دبیرخانه حمایت از طرح‌های مورد نیاز نظام نیز، نیازمند یاری همه متخصصان می‌باشد.
اهتمام بیشتر به تفسیر
وی با بیان اینکه استادان صف مقدم حوزه در تربیت نسل جدید هستند، لذا بر ارتباط مناسب با شاگرد و اهتمام به حضور و غیاب واقعی تأکید داریم، ادامه داد: اهمیت دادن به دروسی مانند تفسیر، عقاید، نوشتن تقریر عربی و تمام خوانی متون هم از نکات مورد تأکید است. همچنین با توجه به توسعه دروس خارج و واسپاری مسئولیت به استان‌ها، عمق‌بخشی بیشتر به دروس مورد انتظار است.
آیت‌الله اعرافی با بیان اینکه تبلیغ، غایت حوزه و بلاغ مبین، روح همه حوزه است، تأکید کرد: باید نهادهای تبلیغی حوزه افزایش یابد؛ لذا در قالب 20 طرح مهم اهتمام به تبلیغ ده برابر شده است و امیدواریم در مرکز و استان‌ها مورد توجه بیشتری هم قرار بگیرد.
وی در پایان تصریح کرد: امروز بیش از گذشته به درس اخلاق نیاز داریم که البته آیت‌الله العظمی سبحانی از سال گذشته درس اخلاق را آغاز کردند و آیت‌الله العظمی جوادی آملی هم در این خصوص کلاس درس دارند، لذا بنده از استادان می‌خواهم که درس اخلاق هفتگی را بیشتر مورد توجه قرار دهند.
انتهای پیام مطالب مرتبط
