استقبال علمای جهان اسلام از نظریات شیعه درباره استصحاب

به گزارش ایکنا، سلسله نشست‌های بررسی علمی کنفرانس مجمع جهانی فقه اسلامی که اردیبهشت 1404 در کشور قطر برگزار شده بود، به همت دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در این مجمع در شهر مقدس قم آغاز شد.

در اولین نشست که ششم مهرماه با حضور جمعی از فضلا و اساتید حوزه علمیه قم از جمله آیت‌الله احمد مبلغی، نماینده ایران در مجمع جهانی فقه برگزار شد، موضوع «دلیل استصحاب: مبانی، گستره و کاربست» طرح و بررسی شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی ترابی، استاد درس خارج فقه حوزه علمیه، به عنوان دومین سخنران این نشست با اشاره به ضرورت وجودی این مجامع، و ضرورت حضور در میادین علمی، گفت: اولاً امروز پیشرفت‌های تکنیکی در زمینه‌های مختلف پزشکی و تکنولوژیکی اتفاق افتاده است؛ دوم اینکه پیشرفت در علوم انسانی گسترده شده است و مطلب سوم اینکه با به وجود آمدن سازمان‌های بین‌المللی و حقوق بشری آن‌ها به اعمال نظر و حتی اعمال فشار به کشورهای مختلف مبادرت می‎‌‌کنند، مثلاً حذف اعدام و مثل این امور که گاهی وارد حیطه مسائل مستهجن از منظر اسلامی هم می‌شود.

ترابی با بیان اینکه این مسائل نشان‌دهنده ضرورت حضور حوزه علمیه در میادین است، افزود: دو برخورد و مواجهه با این مسائل وجود دارد؛ یکی انفعالی و اینکه ما باید کنار بکشیم و بگذاریم قوانین بین‌المللی مصوب شود چون می‌گویند اسلام نظام ندارد اما مواجهه دیگر فعالانه است یعنی علاوه بر پاسخ به مسائل جدید با کشف و ارائه نظریات جدید باید ثابت کنیم که اسلام بهترین راه حل را دارد.

این پژوهشگر با بیان اینکه ما معتقدیم فقه شیعه و معارف اسلامی این غنا را دارد که بتواند در همه عرصه‌ها پاسخگو باشد، شبهات را جواب بدهد و جوهر فقه را متجلی کند، افزود: چنین نهادهایی با این نگاه تأسیس شده و جمهوری اسلامی ایران هم در 26 دوره آن حضور فعال داشته است.

استاد حوزه علمیه تصریح کرد: برداشت بنده این است که چون باب اجتهاد در شیعه مفتوح است، ما دستمان باز است؛ مثلا آیت‌الله خویی چهار نوع تعریف برای استصحاب قائل است.

استاد حوزه با اشاره به کنفرانس مجمع فقهی در قطر، اضافه کرد: مباحث ما در کنفرانس مورد توجه زیادی قرار گرفت و با احترام با ما برخورد داشتند که این امر، نشان‌دهنده توفیقات در فقه و اصول شیعه است.

وی افزود: نکته‌ای که باید تأکید کنیم، این است که نباید این مباحث را به صورت انتزاعی بحث کنیم بلکه باید با مسائل نوپدید ربط دهیم تا رشد علمی ایجاد شود و طلاب هم انگیزه بیشتری برای دنبال کردن آن داشته باشند.

ترابی با بیان اینکه ما 25 مورد استصحاب را در ابواب مختلف مطرح کرده‌ایم، گفت: از جمله در زمینه تغییر جنسیت، تأکید بنده این است که این کار اساساً ممکن نیست و فقط در افرادی که تراجنستیی هستند و بدنشان مردانه و تمایلات زنانه دارند و برعکس، امکان‌پذیر است.

وی اظهار کرد: در تغییر جنسیت اصلاً نمی‌تواند کروموزوم‌های زن و مرد را تغییر دهد و خداوند در تمام 260 میلیارد سلول زن، کروموزوم زنانه و در مرد مردانه قرار داده است و تغییرات فیزیولوژی هم عمدتاً قابل تغییر نیست.

ترابی تصریح کرد: اکثر مراجع و رهبر انقلاب هم تأکید دارند این کار ممکن نیست لذا در استفتاء، فروض را غیر قابل تحقق می‌دانند.

نشست‌های بعدی این سلسله نشست با موضوع بررسی مقالات و گزاراشات کنفرانس مجمع جهانی فقه در دوحه در هفته‌های آتی نیز برگزار خواهد شد که زمان دقیق آن متعاقباً اعلام می‌شود.